مردم در آستانه عید قربان مراقب تب «کریمه کنگو» باشند

دانشیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد:

آفتاب نیوز :

علی مشاوری نیا با تاکید بر جلوگیری از کشتار دام در خارج از کشتارگاه ها اضافه کرد: در کشتارگاه دام، گوشت قبل از توزیع در بازار به مدت 24 ساعت در دمای چهار درجه نگهداری می شود تا ویروس ها در اثر اسیدیته لاشه از بین بروند. کشتار دام در منزل، کوچه و خیابان و به طور کلی مراکز غیر مجاز و توزیع گوشت گرم، خطر ابتلا به تب خونریزی دهنده کریمه کنگو برای سلاخ و افرادی که با گوشت و خون تماس دارند را به شدت افزایش می دهد، بنابراین باید از انجام این کشتارها ممانعت شود.

وی با بیان اینکه بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگ، یک بیماری منتقله توسط کنه ها است، اظهار کرد: عامل انتقال بیماری زا در چرخه کنه، میزبان مهره دار، کنه، گردش و تکثیر می شود. عامل بیماری، ویروسی آران ای دار به نام نایروویروس است و این ویروس تنها در انسان قابلیت بیماری زایی دارد و برای دام ها و کنه ها مشکل خاصی ایجاد نمی کند.

وی افزود: میزان مرگ ومیر در اثر ابتلا به این بیماری در انسان بین 30 تا 50 درصد است، بنابراین بیماری مهمی در آسیا، آفریقا و شرق اروپاب به شمار می رود که از نظر بهداشت عمومی، کشور ما یکی از مناطق اندمیک بسیار مهم است.

مشاوری نیا در خصوص راه های انتقال بیماری تب کریمه کنگو گفت: معمولا کنه ها به عنوان مخزن ویروس عمل کرده و طی خونخواری روی دام ویروس را به دام غیر آلوده منتقل می کنند یا اینکه ویروس را از دام آلوده دریافت کرده و ویروس را از طریق خونخواری روی دام غیر آلوده به بدن میزبان جدید وارد می کنند.

دانشیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: یکی دیگر از راه های تکثیر ویروس، انتقال از طریق تخم به نسل های بعدی خودشان است. به طور مثال یک کنه آلوده روی یک گوسفند خونخواری کرده و ویروس را به خون گوسفند انتقال می دهد. ویروس در خون و بافت های این گوسفند به مدت یک هفته تکثیر شده و گردش می کند اما حیوان هیچ علایمی نخواهد داشت.

وی اضافه کرد: این ویروس برای این دام بیماری زایی ندارد و بعد ازیک هفته ویروس در بدن دام از بین خواهد رفت. اگر در طول هفته ای که حیوان آلوده به ویروس بوده و ویرمی(وجود ویروس بیماری زا در خون) دارد، انسان در تماس با خون و بافت این گوسفند (به طور مثال از طریق ذبح) قرار گیرد، ویروس وارد بدن انسان شده و بیماری ایجاد خواهد شد.

مشاوری نیا خاطرنشان کرد: به طور کلی سه روش برای انتقال ویروس به بدن انسان وجود دارد که شامل انتقال از طریق گزش کنه یا له کردن کنه بین انگشتان، تماس با خون و بافت حیوان آلوده و انتقال از انسان مبتلا به انسان سالم است.

دانشیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه بیماری در انسان چهار مرحله دارد، تصریح کرد: اولین مرحله دوره نهفتگی یا کمون بیماری است که حداکثر حدود هفت تا 9 روز طول می کشد و ممکن است این دوره کوتاهتر نیز باشد. دومین مرحله دوره قبل از خونریزی است که با علایمی مانند خستگی، سردرد، بدن درد، درد عضلانی، تب و…. همراه شده، تعداد پلاکت خون در این دوره معمولا کاهش پیدا می کند و فرد دچار ترومبوسیتوپنی می شود.

وی افزود: فاز بعدی بیماری دوره خونریزی است که خونریزی های زیرجلدی به خصوص در قسمت بالاتنه رخ می دهد و همزمان رخداد خونریزی های داخلی مانند خونریزی دستگاه گوارش و خونریزی از بینی و لثه رایج است. اگر فرد از این فاز عبور کند، وارد دوره نقاهت بیماری می شود که زمان بر خواهد بود. معمولا در مورد حیوانات آلوده شدن به ویروس بدون هیچگونه علایم درمانگاهی است.

مشاوری نیا بیان کرد: خطر ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو در بین تمام افراد جامعه وجود دارد که در سه گروه از افراد جامعه بیشتر است. افرادی مانند پرورش دهندگان دام، کارگران کشتارگاه، قصابی ها، دامپزشکان و همچنین کادر بهداشتی و درمانی که با دام زنده و ذبح شده سروکار دارند، کشاورزان و افرادی که طبیعت گرد هستند شاید از طریق گزش کنه های آلوده دچار بیماری شوند.

دانشیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد در خصوص احتمال شیوع در فصول مختلف عنوان کرد: بیماری در مناطق معتدله شیوع فصلی داشته و در بهار، تابستان و اوایل پاییز که کنه ها فعال هستند، موارد بیماری دیده می شود.

وی خاطرنشان کرد: کنه ها به عنوان ناقلین و مخازن بیماری از نظر بهداشت انسان و نیز دامپزشکی بسیار مهم هستند. کنه هیالوما به عنوان مهمترین ناقل ویروس در تمام پهنه کشور پراکنده بوده، اگرچه انتقال بیماری توسط سایر کنه ها نیز گزارش شده است.

مشاوری نیا ادامه داد: به همه دامداران توصیه می کنیم که در فصل فعالیت کنه ها از طریق ترکیبات شیمیایی موجود در بازار (ترکیبات موضعی، تزریقی و خوراکی) با کنه ها مبارزه کنند و به منظور جلوگیری از ایجاد مقاومت به سموم در آن ها، از استفاده مداوم از یک ترکیب شیمیایی پرهیز کرده و به صورت چرخشی از مواد شیمیایی مختلف برای کنترل جمعیت کنه در دامداری ها استفاده کنند. استفاده از ترکیبات کنه کش برای دام ها دو هفته قبل از کشتار، روشی موثر برای کاهش موارد بیماری در انسان ها است.

دانشیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: استفاده از گوشت مرغ و سایر پرندگان به جز شترمرغ از نظر ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو خطری برای انسان ندارند. ذبح دام ها حتما باید در کشتارگاه های مجاز انجام شود.

مشاوری نیا تصریح کرد: پوشیدن لباس هایی با رنگ روشن در زمان طبیعت گردی و استفاده از دورکننده ها، ریسک آلوده شدن به کنه های در جستجوی میزبان در طبیعت را کاهش می دهد. کادر درمان اعم از پزشکان و پرستاران و سایر رسته های مرتبط حتما باید هنگام معاینه و تماس با افراد مشکوک به بیماری که تاریخچه تماس با گوشت و خون دام یا گزش کنه را دارند، مسایل حفاظت شخصی را مدنظر داشته باشند.