آرامگاه بابا لقمان بازمانده از دوران سلجوقی

خبر نو/خراسان رضوی مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس گفت: آرامگاه لقمان سرخسی یکی از مهمترین سازه های تاریخی و هنری ایران و مربوط به دوران سلجوقی است.

سید مجید حسینی در گفت و گو با خبر نو در خصوص مجموعه تاریخی بابا لقمان اظهار کرد: مجموعه بابا لقمان بنایی مربوط به دوران سلجوقی بوده و به لحاظ تاریخی و معماری از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.

وی عنوان کرد: این آرامگاه مقبره یکی از مشاهیر اهل تصوف به نام شیخ محمدبن محمد لقمان قرن چهارم است، شخصیت وی به گونه ای بوده که عطار نیشابوری در وصف وی شعری را سروده و ابوسعید ابوالخیر هم که خودش اهل عرفان و تصوف بوده ارادت خاصی به این عارف برجسته داشته است.

مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس با بیان اینکه این بنا بعد از فوت لقمان تبدیل به مقبره شده است، اظهار کرد: هرچند این مکان ابتدا خانه هایی بوده، اما در قرن هشتم مرمت و به سرای آرامگاهی و مقبره تبدیل شده است.

وی اظهار کرد: به لحاظ معماری و نوع سبک معماری بنا فوق العاده حایز اهمیت است به طوری که به شماره 165 در تاریخ پانزدهم دی ماه سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

حسینی خاطرنشان کرد: مجموعه تاریخی بابا لقمان جزو اولین بناهایی بوده که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است که این خود تاکیدی بر اهمیت آن را نشان می دهد.

وی عنوان کرد: آرامگاه بابا لقمان بنای عظیمی مشتمل بر گنبدخانه و تزیینات آجرکاری در طاق های داخلی و خارجی و گچبری است. قسمتی از بنای اصلی منتسب به دوره سلجوقیان و بقیه معماری آن متعلق به سده هشتم هجری است.

مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس با بیان اینکه این بنای تاریخی در دو کیلومتری حاشیه شمال شرقی شهر سرخس واقع شده است، گفت: بر اساس اعتبارات سال 1401 دو پروژه اجرایی در مجموعه تاریخی بابا لقمان داشته ایم که یکی استحکام بخشی و مرمت سرپایه ضلع شمالی ایوان و دیگری دیوارکشی دور محوطه به طول 720 متر بوده است.

وی با اشاره به اینکه استحکام بخشی و مرمت سرپایه ضلع شمالی ایوان انجام شده است، افزود: از 720 متر دیوارکشی دور محوطه 560 متر آن انجام شده و ادامه آن مقرر شده از اعتبارات سال 1402 مناقصه برگزار و پیمانکار انتخاب شود.

حسینی عنوان کرد: پیش بینی می شود تا اواخر تیرماه سال آینده پروژه به اتمام برسد و 720 متر دیوارکشی دور محوطه بابا لقمان به طور کامل انجام شود.

وی در ادامه افزود: به جز مجموعه تاریخی بابا لقمان و رباط شرف که سرفصل اعتباری دارند، برای مرمت سایر بناهای تاریخی شهرستان نیز از اعتبارات اضطراری استفاده می شود که هنوز تخصیص های امسال کامل نشده است.

مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس افزود: هرگاه اعتبارات تخصیص یابد یک یا دو بنای تاریخی شهرستان نیز مرمت خواهد شد، در مجموع تاکنون 150 اثر در شهرستان سرخس شناسایی شده که 44 اثر در فهرست آثار ملی کشور نیز به ثبت رسیده است.

وی با بیان اینکه از 44 اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور 15 اثر نیز بنای تاریخی است، اظهار کرد: مجموعه تاریخی بابا لقمان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی همواره مورد توجه بوده به طوری که اقدامات مرمتی آن به صورت مستمر انجام می شده است.

آماده سازی کاروانسرای رباط شرف سرخس برای ایام نوروز 

حسینی در ادامه از آماده سازی کاروانسرای رباط شرف سرخس برای ایام نوروز خبر داد و گفت: رباط شرف در نزدیکی شهر سرخس که اخیراً در قالب پرونده زنجیره ای ثبت جهانی کاروانسراهای تاریخی ایران در یونسکو به ثبت رسید، یکی از عالی ترین نمونه های معماری این آثار و موزه ای منحصر به فرد از هنر آجرکاری ایرانی است.

وی بیان کرد: رباطِ شرف، کاروانسرایی در 45 کیلومتری شهر سرخس است، این بنا در حاشیه جاده قدیم نیشابور – سرخس (جاده ابریشم) و 6 کیلومتری جاده سرخس – مشهد بعد از تپه های کم ارتفاع روستای شورلق قرار دارد.

وجود چندین کتیبه در بنا نشان می دهد بنیان این بنا مربوط به اوایل سده ششم هجری و سال 508 هجری قمری است. به گفته «آندره گدار» این بنا که در سال 508 قمری ساخته شده در سال 548 قمری مورد حمله غُزها (ترکان آغوز) قرار گرفته و آسیب دیده اما یک سال بعد در سال 549 بازسازی شده است.

رباط شرف در بیستم خرداد 1321 شمسی به شماره 359 به ثبت ملی رسیده و جزو باسابقه ترین بناهای ملی است.

پایان خبر خبر نو

آرامگاه بابا لقمان بازمانده از دوران سلجوقی