چگونه مهریه به زن تعلق نمیگیرد

مهریه به عنوان یک حق مالی شرعی و قانونی زن، عمدتاً به او تعلق می گیرد و او مالک آن به محض عقد نکاح محسوب می شود. اما در شرایط خاصی مانند بطلان عقد نکاح، فسخ نکاح قبل از نزدیکی، فوت یکی از زوجین پیش از تعیین مهریه و نزدیکی، یا بخشیدن مهریه توسط زن، ممکن است مهریه به طور کامل یا جزئی به زن تعلق نگیرد.

تصور رایج در جامعه، تعلق بی قید و شرط مهریه به زن است که در اکثر موارد صحیح است؛ اما موارد استثنائی و حقوقی وجود دارد که منجر به عدم تعلق کامل یا جزئی مهریه می شود. آگاهی از این شرایط، برای زوجین، افراد درگیر پرونده های حقوقی و عموم مردم که به دنبال افزایش دانش حقوقی خود هستند، امری حیاتی است. این شناخت دقیق می تواند از بروز سوءتفاهم ها، اختلافات و دعاوی حقوقی آتی پیشگیری کند و به درک صحیح حقوق و تعهدات هر دو طرف در رابطه با مهریه یاری رساند. این مقاله به تفصیل به بررسی شرایط قانونی و ابعاد مختلف عدم تعلق مهریه می پردازد تا پاسخی جامع و مستند به این پرسش کلیدی ارائه دهد.

مهریه چیست و چه زمانی به زن تعلق می گیرد؟ (بستر قانونی)

مهریه، مالی است که مرد در هنگام عقد نکاح یا پس از آن، متعهد به پرداخت آن به همسر خود می شود. این حق مالی از مهم ترین حقوق زن در قانون مدنی ایران محسوب می گردد و به محض جاری شدن صیغه عقد، زن مالک آن می شود، هرچند ممکن است نحوه پرداخت آن (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) متفاوت باشد. قانون مدنی ایران، انواع مختلفی از مهریه را پیش بینی کرده است که شامل مهرالمسمی، مهرالمثل و مهرالمتعه می شود.

• مهرالمسمی: این نوع مهریه، توافقی است و مقدار و نوع آن به صراحت در عقد نکاح بین زوجین تعیین و در سند ازدواج قید می گردد. اصل بر این است که مهریه باید دارای ارزش مالی باشد و مشروعیت قانونی و شرعی داشته باشد.
• مهرالمثل: در صورتی که در عقد دائم مهریه تعیین نشده باشد یا تعیین آن باطل باشد و بین زوجین نزدیکی واقع شود، قانون مبلغی را به عنوان مهرالمثل برای زن در نظر می گیرد. این مقدار بر اساس عرف، شأن زن، وضعیت خانوادگی، سن و تحصیلات او تعیین می شود.
• مهرالمتعه: این مهریه زمانی مطرح می شود که در عقد دائم، مهریه تعیین نشده باشد و مرد قبل از نزدیکی، زن خود را طلاق دهد. در این شرایط، زن مستحق مهرالمتعه است که مبلغ آن توسط دادگاه و با در نظر گرفتن وضعیت مالی مرد تعیین می گردد.

بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، «به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.» این ماده بیانگر اصل کلی است که زن به محض عقد، مالک مهریه می شود و می تواند آن را مطالبه کند. خواه مهریه عندالمطالبه باشد که زن هر زمان اراده کند می تواند آن را از مرد درخواست نماید، یا عندالاستطاعه که پرداخت آن منوط به توانایی مالی مرد است. در هر دو حالت، مهریه حق زن است و اصل بر تعلق آن است؛ لذا موارد عدم تعلق آن، استثنا محسوب می شوند که در ادامه به تفصیل بررسی خواهند شد.

شرایط اصلی عدم تعلق کامل یا جزئی مهریه به زن

با وجود اصل کلی مالکیت زن بر مهریه به محض عقد، قانون مدنی شرایطی را پیش بینی کرده است که در آن ها ممکن است مهریه به طور کامل یا جزئی به زن تعلق نگیرد. این موارد عمدتاً به بطلان یا فسخ نکاح، فوت یکی از زوجین در شرایط خاص، یا بخشش مهریه توسط خود زن بازمی گردد.

بطلان عقد نکاح و عدم نزدیکی (ماده ۱۰۸۹ قانون مدنی)

عقد نکاح ممکن است به دلایل مختلفی از ابتدا باطل باشد؛ به این معنی که شرایط اساسی صحت عقد (مانند قصد طرفین، اهلیت، موضوع معین، و مشروعیت جهت معامله) رعایت نشده باشد یا موانع شرعی و قانونی برای ازدواج وجود داشته باشد. مواردی نظیر ازدواج با محارم، ازدواج با خواهرزن در زمان بقای رابطه زوجیت با همسر اول، ازدواج با زنی که در عده طلاق رجعی مرد دیگری است، یا ازدواج همزمان با بیش از چهار همسر دائم (برای مرد) از مصادیق عقد باطل هستند.

بر اساس ماده ۱۰۸۹ قانون مدنی، «هرگاه عقد نکاح باطل باشد و نزدیکی واقع نشده باشد، زن حق مهر ندارد.» شرط کلیدی برای عدم تعلق مهریه در این حالت، «عدم وقوع نزدیکی» است. به عبارت دیگر، اگر عقد از ابتدا باطل باشد و هیچگونه رابطه زناشویی بین زوجین برقرار نشده باشد، زن هیچ حقی نسبت به مهریه (مهرالمسمی یا مهرالمثل) نخواهد داشت. اما در صورتی که با وجود بطلان عقد، نزدیکی بین طرفین واقع شده باشد، به زن مهرالمثل تعلق می گیرد. این تمایز در حقوق، برای حمایت از زن و جبران ضررهای احتمالی ناشی از این رابطه در عقد باطل ایجاد شده است.

فسخ نکاح قبل از نزدیکی (ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی)

فسخ نکاح به معنای بر هم خوردن عقد ازدواج به دلیل وجود عیوب خاص در یکی از طرفین است که قانون گذار حق فسخ را به طرف دیگر می دهد. فسخ با طلاق متفاوت است؛ در طلاق، عقد صحیح بوده و سپس به هم می خورد، اما در فسخ، عقد به دلیل وجود عیب از ابتدا به درستی منعقد نشده است. عیوبی مانند جنون، عنن (ناتوانی جنسی مرد)، خصاء (اختیار نداشتن به دخول) و برخی بیماری های خاص در زن یا مرد، می تواند از موجبات فسخ نکاح باشد.

ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی مقرر می دارد: «هرگاه عقد نکاح قبل از نزدیکی به جهتی فسخ شود، زن حق مهر ندارد؛ مگر در صورتی که موجب فسخ عنن باشد که در این صورت با وجود فسخ نکاح، زن مستحق نصف مهر است.» بنابراین، اگر نکاح به دلیل وجود عیبی فسخ شود و هنوز نزدیکی بین زوجین صورت نگرفته باشد، زن حق مهریه نخواهد داشت. استثنای مهم این ماده، فسخ به دلیل عنن بودن مرد است که در این حالت، حتی بدون نزدیکی، زن مستحق نصف مهریه تعیین شده خواهد بود.

فوت یکی از زوجین قبل از تعیین مهریه و نزدیکی (ماده ۱۰۸۸ قانون مدنی)

این مورد یکی از شرایط خاصی است که در آن مهریه به زن تعلق نمی گیرد. ماده ۱۰۸۸ قانون مدنی بیان می دارد: «هرگاه یکی از زوجین قبل از نزدیکی و قبل از تعیین مهر بمیرد، زن مستحق هیچگونه مهری نخواهد بود.» این حکم تنها در نکاح دائم که مهریه در حین عقد یا پس از آن تعیین نشده باشد و قبل از وقوع نزدیکی یکی از زوجین فوت کند، صدق می کند.

اگر مهریه در عقد تعیین شده باشد، حتی اگر قبل از نزدیکی یکی از زوجین فوت کند، زن مستحق تمام مهریه است. همچنین، اگر مهریه تعیین نشده باشد اما نزدیکی واقع شده باشد، با فوت مرد، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود که از ترکه متوفی پرداخت می شود. بنابراین، شرایط سه گانه «عدم تعیین مهریه»، «فوت یکی از زوجین» و «عدم وقوع نزدیکی» باید همزمان وجود داشته باشند تا مهریه به زن تعلق نگیرد.

عدم تعیین مهریه در عقد دائم و جدایی قبل از نزدیکی

گاهی اوقات ممکن است در عقد دائم، مهریه به هر دلیلی تعیین نشده باشد و پس از آن، زوجین قبل از برقراری رابطه زناشویی از یکدیگر جدا شوند (چه از طریق طلاق و چه از طریق فسخ نکاح). در این شرایط، زن حق مطالبه مهریه (مهرالمسمی) را ندارد، زیرا اصلاً مهریه ای تعیین نشده است. همچنین، از آنجا که نزدیکی نیز واقع نشده است، مهرالمثل نیز به او تعلق نخواهد گرفت.

تنها استثنا در این مورد، چنانچه مرد قبل از نزدیکی و بدون تعیین مهریه، زن خود را طلاق دهد، زن مستحق مهرالمتعه خواهد بود. این مبلغ توسط دادگاه و با در نظر گرفتن وضعیت مالی مرد و شأن زن تعیین می شود. این وضعیت نشان می دهد که عدم تعیین مهریه، در ترکیب با عدم نزدیکی و نوع جدایی، می تواند تأثیر مستقیم بر حقوق مالی زن داشته باشد.

بخشش مهریه توسط زن (ابراء ذمه)

یکی از راه های قانونی برای عدم تعلق مهریه به زن، بخشیدن آن توسط خود زن است. این اقدام حقوقی که در اصطلاح فقهی و حقوقی «ابراء ذمه» نامیده می شود، به این معناست که زن تمام یا بخشی از مهریه خود را به مرد می بخشد و ذمه مرد را از پرداخت آن بری می کند. ابراء یک عمل حقوقی یک طرفه است و با قصد و اراده زن محقق می شود.

برای صحت بخشش مهریه، شرایطی لازم است:

1. رضایت کامل زن: بخشش مهریه باید با اراده آزاد و رضایت کامل زن صورت گیرد و تحت هیچگونه فشار یا اجباری نباشد.
2. عقل و بلوغ زن: زن باید در زمان بخشش مهریه، از اهلیت کامل برخوردار باشد، یعنی عاقل و بالغ باشد.
3. صراحت در بخشش: نیت و اراده زن برای ابراء باید واضح و صریح باشد، خواه به صورت کتبی (سند رسمی یا عادی) یا شفاهی در حضور شهود یا در دادگاه.

ابراء ذمه با «هبه مهریه» متفاوت است. در هبه (بخشش مالی)، زن می تواند با شرایط خاصی از هبه خود رجوع کند و مهریه را مجدداً مطالبه نماید. اما در ابراء، به محض بخشش، ذمه مرد بری می شود و زن حق رجوع از آن را ندارد. بخشش مهریه اغلب در قالب طلاق خلع یا مبارات اتفاق می افتد که در ادامه توضیح داده خواهد شد.

طلاق خلع و مبارات

طلاق خلع و مبارات از انواع طلاق بائن هستند که در آن ها زن برای رهایی از زندگی مشترک، تمام یا بخشی از مهریه یا مال دیگری را به شوهر می بخشد تا او را به طلاق راضی کند. در این موارد، عدم تعلق مهریه یا بخشی از آن، نتیجه توافق و اراده خود زن است.

• طلاق خلع: زمانی اتفاق می افتد که زن به دلیل کراهت (تنفر) شدید از شوهر خود، مال معینی (اعم از مهریه یا غیر آن) را به او می بخشد تا شوهرش او را طلاق دهد. در این صورت، مهریه ای که زن بخشیده است، به او تعلق نمی گیرد و مرد نیز تعهدی به پرداخت آن نخواهد داشت.
• طلاق مبارات: در طلاق مبارات، کراهت از سوی هر دو زوجین وجود دارد. در این حالت نیز زن مالی (که نباید بیش از مهریه او باشد) را به مرد می بخشد تا از او جدا شود.

نکته مهم در طلاق خلع و مبارات این است که این طلاق ها از نوع بائن هستند؛ به این معنی که مرد در زمان عده حق رجوع به زن را ندارد. اما زن می تواند در زمان عده، از بذل (بخشش) خود رجوع کند؛ یعنی از بخشش مهریه پشیمان شود و آن را پس بگیرد. در این صورت، طلاق از نوع بائن به رجعی تبدیل می شود و مرد حق رجوع به زن را پیدا می کند و مهریه نیز به حالت اولیه خود باز می گردد.

طلاق قبل از نزدیکی (ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی)

یکی از موارد صریح قانونی که به عدم تعلق کامل مهریه منجر می شود، طلاق قبل از نزدیکی است. ماده ۱۰۹۲ قانون مدنی می گوید: «هرگاه شوهر قبل از نزدیکی، زن خود را طلاق دهد، زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر بیش از نصف مهر را قبلاً داده باشد، حق دارد مازاد از نصف را عیناً یا مثلاً یا قیمتاً استرداد کند.»

این ماده به وضوح بیان می کند که در صورت وقوع طلاق پیش از برقراری رابطه زناشویی، زن تنها مستحق دریافت نیمی از مهریه تعیین شده است و نیم دیگر به او تعلق نمی گیرد. اگر به هر دلیلی مرد تمام مهریه را پیش از طلاق پرداخت کرده باشد، حق دارد مازاد بر نصف را از زن پس بگیرد. این حکم، یک قاعده آمره است و هدف از آن، تعدیل حقوق مالی زوجین در شرایطی است که زندگی مشترک به طور کامل آغاز نشده و خاتمه یافته است.

باورهای غلط رایج درباره عدم تعلق مهریه (Myth Busting)

در فرهنگ و جامعه ایران، باورهای غلط و رایجی درباره شرایط عدم تعلق مهریه وجود دارد که بعضاً می تواند منجر به سوءتفاهم ها و دعاوی حقوقی نادرست شود. لازم است که این تصورات غلط بر اساس مستندات قانونی روشن شوند.

آیا خیانت زن باعث از بین رفتن مهریه می شود؟

یکی از شایع ترین باورهای غلط در جامعه، این است که اگر زن مرتکب خیانت یا روابط نامشروع شود، حق مهریه خود را از دست می دهد. این باور کاملاً اشتباه است و هیچ مبنای قانونی ندارد.

بر اساس قوانین جاری جمهوری اسلامی ایران، خیانت زن (حتی اگر به اثبات رسیده باشد) هیچ تأثیری بر حق مهریه او ندارد. مهریه یک حق مالی است که به محض جاری شدن عقد نکاح، به ملکیت زن در می آید و مستقل از رفتار اخلاقی یا سوء رفتار اوست.

مسائل کیفری مربوط به خیانت، از مسائل حقوقی مهریه جداست. حتی اگر زن به جرم رابطه نامشروع یا زنا محکوم شود، این محکومیت او را از دریافت مهریه اش محروم نمی کند. مهریه تنها در همان موارد استثنائی که پیشتر ذکر شد (بطلان یا فسخ نکاح، فوت، بخشش و طلاق قبل از نزدیکی) ممکن است به زن تعلق نگیرد یا به صورت جزئی پرداخت شود.

آیا عدم تمکین (ناشزه بودن) زن باعث از بین رفتن مهریه می شود؟

باور غلط دیگر این است که اگر زن از وظایف زناشویی خود (تمکین عام و خاص) سرباز زند و ناشزه محسوب شود، مهریه اش ساقط می شود. این باور نیز صحیح نیست.

عدم تمکین زن، در درجه اول می تواند منجر به عدم تعلق «نفقه» به او شود. به این معنا که مرد دیگر وظیفه ای برای پرداخت هزینه های زندگی زن (خوراک، پوشاک، مسکن و درمان) نخواهد داشت. با این حال، حق مهریه زن کاملاً مستقل از تمکین یا عدم تمکین اوست. حتی اگر زن سال ها ناشزه باشد و نفقه به او تعلق نگیرد، همچنان می تواند مهریه خود را از مرد مطالبه کند و این حق او تا زمانی که یکی از شرایط عدم تعلق مهریه وجود نداشته باشد، پابرجا است. لذا عدم تمکین، تنها در زمینه نفقه به نفع مرد است و بر مهریه هیچ اثری ندارد.

موارد خاص و نکات تکمیلی

علاوه بر موارد اصلی عدم تعلق مهریه، برخی نکات و شرایط خاص نیز وجود دارند که لازم است به آن ها توجه شود.

حد نصاب ۱۱۰ سکه در پرداخت مهریه

یکی از مباحث مهم در خصوص مهریه، موضوع ۱۱۰ سکه بهار آزادی است که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. این حد نصاب، به معنای عدم تعلق مهریه به زن نیست؛ بلکه به «نحوه وصول» و «امکان بازداشت مرد» مربوط می شود.

بر اساس مقررات اجرایی مهریه، مرد تنها در صورت عدم پرداخت تا سقف ۱۱۰ سکه از مهریه، ممکن است مشمول بازداشت و زندان شود. به عبارت دیگر، اگر مهریه زن بیش از ۱۱۰ سکه باشد، مرد برای مازاد بر این مقدار بازداشت نخواهد شد، مگر اینکه توانایی مالی او اثبات شود و وی اموالی داشته باشد که بتوان از طریق آن، مازاد مهریه را وصول کرد. بنابراین، این موضوع هرگز به معنای ساقط شدن مهریه بیش از ۱۱۰ سکه یا عدم تعلق آن به زن نیست؛ بلکه صرفاً ابزاری برای محدود کردن ضمانت اجرای کیفری (حبس) برای پرداخت مهریه است.

وضعیت مهریه در عقد موقت (صیغه)

در عقد موقت (متعه)، تعیین مهریه یک رکن اساسی و شرط صحت عقد است. به این معنا که اگر در عقد موقت، مهریه به صراحت و به صورت معین و با ارزش مالی تعیین نشده باشد، اساساً عقد باطل است. این موضوع با عقد دائم که عدم تعیین مهریه در آن منجر به بطلان عقد نمی شود (و در صورت نزدیکی مهرالمثل تعلق می گیرد)، تفاوت اساسی دارد.

پس، در عقد موقت، عدم تعیین مهریه به معنای بطلان عقد است و طبیعتاً در یک عقد باطل شده، هیچ حق و تعهدی از جمله مهریه برای طرفین ایجاد نمی شود. در صورت تعیین صحیح مهریه در عقد موقت، احکام کلی مهریه، از جمله تعلق آن به زن و شرایط عدم تعلق (مانند بخشش یا بطلان عقد) نیز جاری خواهد بود.

تفاوت مهرالمسمی و مهرالمثل

در نظام حقوقی ایران، مهریه به دو صورت عمده تعیین می شود: مهرالمسمی و مهرالمثل. شناخت تفاوت های این دو برای درک بهتر حقوق و تعهدات زوجین ضروری است.

ویژگی	مهرالمسمی (مهریه عادی)	مهرالمثل
تعریف	مهریه ای که در زمان عقد نکاح با توافق کامل و صریح زوجین تعیین و در سند ازدواج ثبت می شود.	مهریه ای که پس از وقوع عقد و نزدیکی، در صورتی که مهریه تعیین نشده باشد یا تعیین آن باطل باشد، بر اساس عرف و شأن زن توسط دادگاه تعیین می گردد.
زمان تعیین	همزمان با جاری شدن صیغه عقد نکاح یا بلافاصله پس از آن.	پس از وقوع عقد و به شرط برقراری رابطه زناشویی و عدم تعیین مهریه یا بطلان آن.
مبنای تعیین	توافق و اراده آزاد و اختیاری زوجین.	عرف جامعه، شأن و منزلت اجتماعی و خانوادگی زن، سن، تحصیلات، وضعیت مالی، و شرایط مشابه.
لزوم تعیین	تعیین آن در عقد دائم لازم نیست اما در عقد موقت شرط صحت است.	در صورت عدم تعیین مهرالمسمی یا بطلان آن و وقوع نزدیکی، قانون آن را جبران می کند.
امکان تغییر	فقط با توافق مجدد زوجین پس از عقد قابل تغییر است (با رعایت شرایط ابراء یا هبه).	توسط دادگاه تعیین می شود و نیازی به توافق زوجین ندارد.
وضعیت در صورت عدم نزدیکی	در صورت طلاق قبل از نزدیکی، نصف آن به زن تعلق می گیرد. در فسخ نکاح قبل از نزدیکی، کلاً از بین می رود (به جز عنن).	در صورت عدم وقوع نزدیکی، کلاً به زن تعلق نمی گیرد (به جز مهرالمتعه در شرایط خاص).

نتیجه گیری و توصیه پایانی

مهریه به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زن در نظام حقوقی ایران، به محض عقد نکاح به مالکیت او درمی آید و اصل بر تعلق آن است. با این حال، موارد استثنائی و دقیقی در قانون مدنی پیش بینی شده اند که می توانند به عدم تعلق کامل یا جزئی مهریه به زن منجر شوند. این شرایط عبارتند از: بطلان عقد نکاح و عدم نزدیکی، فسخ نکاح قبل از نزدیکی (به جز مورد عنن)، فوت یکی از زوجین پیش از تعیین مهریه و نزدیکی، عدم تعیین مهریه در عقد دائم و جدایی قبل از نزدیکی، و بخشیدن مهریه توسط خود زن در قالب ابراء ذمه یا طلاق خلع و مبارات. همچنین، در صورت طلاق قبل از نزدیکی، تنها نصف مهریه به زن تعلق می گیرد.

نکته حیاتی این است که باورهای غلط رایج، مانند تأثیر خیانت یا عدم تمکین زن بر حق مهریه، از اساس فاقد اعتبار قانونی هستند و اینگونه رفتارها هیچ تأثیری بر حق زن برای مطالبه مهریه ندارند. مسائل مربوط به مهریه، پیچیدگی های حقوقی خاص خود را دارد و فهم دقیق مواد قانونی و جزئیات هر پرونده می تواند بسیار سرنوشت ساز باشد.

برای جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم، حفظ حقوق طرفین و حل و فصل اختلافات به بهترین شکل ممکن، اکیداً توصیه می شود در تمامی مراحل مربوط به مهریه و دعاوی خانواده، از مشاوره و راهنمایی یک وکیل متخصص و باتجربه در این زمینه بهره مند شوید. وکلای مجرب می توانند با بررسی دقیق شرایط پرونده شما، بهترین راهکارهای حقوقی را ارائه داده و از تضییع حقوق شما جلوگیری کنند.

سوالات متداول (FAQ)

در صورت عدم تعیین مهریه و طلاق بدون نزدیکی، آیا زن می تواند مبلغی دریافت کند؟

خیر، در صورت عدم تعیین مهریه در عقد دائم و وقوع طلاق پیش از نزدیکی، زن مستحق مهرالمثل نخواهد بود. با این حال، در این شرایط زن مستحق دریافت مهرالمتعه است که مبلغ آن توسط دادگاه و با در نظر گرفتن وضعیت مالی مرد تعیین می شود.

آیا مرد می تواند مهریه را در صورت اثبات سوء رفتار زن ندهد؟

خیر، سوء رفتار زن، حتی در صورت اثبات، به خودی خود باعث ساقط شدن حق مهریه نمی شود. مهریه یک حق مالی مستقل از رفتار زن است و تنها در شرایط قانونی خاص (مانند بطلان یا فسخ نکاح، فوت، یا بخشش مهریه) ممکن است به زن تعلق نگیرد.

آیا مهریه در طلاق توافقی هم باید پرداخت شود؟

در طلاق توافقی، زوجین می توانند در مورد تمام مسائل مربوط به طلاق، از جمله مهریه، با یکدیگر توافق کنند. این توافق می تواند شامل پرداخت تمام مهریه، پرداخت بخشی از آن، یا حتی بخشش کامل مهریه توسط زن باشد. توافق زوجین در این زمینه، ملاک عمل قرار می گیرد و به دادگاه ارائه می شود.

اگر زن درخواست طلاق دهد، آیا مهریه به او تعلق می گیرد؟

بله، درخواست طلاق از سوی زن (به شرط داشتن دلایل موجه و اثبات آن در دادگاه یا با استفاده از حق طلاق) تأثیری بر اصل تعلق مهریه ندارد. زن همچنان مستحق مهریه خود است و می تواند آن را مطالبه کند، مگر اینکه در راستای طلاق (مانند طلاق خلع) بخشی از مهریه یا تمام آن را بذل کرده باشد.

تفاوت مهرالمسمی و مهرالمثل چیست؟

مهرالمسمی مهریه ای است که مقدار آن در زمان عقد نکاح با توافق زوجین تعیین و در سند ازدواج ثبت می شود. اما مهرالمثل مهریه ای است که در عقد دائم در صورت عدم تعیین مهریه یا باطل بودن آن، و به شرط وقوع نزدیکی، توسط دادگاه و بر اساس شأن زن و عرف جامعه تعیین می گردد.

اگر عقد باطل باشد و نزدیکی صورت گرفته باشد، تکلیف مهریه چیست؟

در صورتی که عقد نکاح از ابتدا باطل باشد و با این وجود نزدیکی بین طرفین واقع شده باشد، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود. این امر به دلیل جبران ضرر و حفظ حقوق زن در مقابل رابطه ای است که در چارچوب یک عقد باطل صورت گرفته است.