زمان کنکور چقدر است؟ | راهنمای کامل مدت زمان کنکور ۱۴۰۳

زمان کنکور چقدر است

مدت زمان کنکور سراسری بسته به گروه آزمایشی متفاوت است و معمولاً بین ۱ ساعت و ۴۵ دقیقه تا ۳ ساعت متغیر است. این زمان بندی دقیقاً متناسب با تعداد و ماهیت سوالات هر رشته تنظیم می شود و در کارت ورود به جلسه هر داوطلب به تفصیل ذکر می گردد.

زمان کنکور چقدر است؟ | راهنمای کامل مدت زمان کنکور ۱۴۰۳

آگاهی از زمان بندی دقیق آزمون سراسری، سنگ بنای یک برنامه ریزی منسجم و مؤثر برای داوطلبان است. شناخت مدت زمان اختصاص یافته به هر گروه آزمایشی، تعداد سوالات و میانگین زمان مورد نیاز برای پاسخگویی به هر پرسش، به داوطلبان کمک می کند تا با دیدی واقع بینانه به تمرین و آمادگی بپردازند. مدیریت زمان نه تنها استرس جلسه آزمون را کاهش می دهد، بلکه به داوطلب این امکان را می دهد که با حداکثر بهره وری، دانش و توانایی های خود را به نمایش بگذارد. این راهنما با ارائه جزئیات دقیق مدت زمان کنکور برای تمامی گروه های آزمایشی و تشریح تکنیک های عملی مدیریت زمان، به دنبال تجهیز داوطلبان به ابزارهای لازم برای کسب بهترین نتیجه است.

مدت زمان کنکور سراسری در یک نگاه: جدول جامع و تفکیک شده

آزمون سراسری در هر سال ممکن است دستخوش تغییرات جزئی در زمان بندی و ساختار دفترچه ها شود، اما اصول کلی مدت زمان پاسخگویی به سوالات همواره بر مبنای ماهیت دروس و تعداد پرسش ها تعیین می گردد. در جدول زیر، مدت زمان کنکور سراسری برای گروه های آزمایشی مختلف، همراه با جزئیات مربوط به تعداد سوالات و ساعات شروع و پایان آزمون، به صورت جامع و به روز ارائه شده است. این اطلاعات برای برنامه ریزی دقیق داوطلبان در جهت آمادگی برای آزمون، حیاتی است.

گروه آزمایشی تعداد سوالات (تقریبی) مدت زمان پاسخگویی (دقیقه) مدت زمان پاسخگویی (ساعت و دقیقه) ساعت شروع آزمون ساعت پایان آزمون نوبت برگزاری
علوم تجربی ۱۵۵ ۱۸۰ ۳ ساعت ۰۸:۰۰ صبح ۱۱:۰۰ صبح صبح
ریاضی و فنی ۱۴۵ ۱۴۵ ۲ ساعت و ۲۵ دقیقه ۰۸:۰۰ صبح ۱۰:۲۵ صبح صبح
علوم انسانی ۱۶۰ ۱۶۰ ۲ ساعت و ۴۰ دقیقه ۰۸:۰۰ صبح ۱۰:۴۰ صبح صبح
هنر ۱۰۵ ۱۱۵ ۱ ساعت و ۵۵ دقیقه ۱۴:۳۰ بعدازظهر ۱۶:۲۵ بعدازظهر عصر
زبان های خارجی ۷۰ ۱۰۵ ۱ ساعت و ۴۵ دقیقه ۱۴:۳۰ بعدازظهر ۱۶:۱۵ بعدازظهر عصر
فرهنگیان (آزمون اختصاصی) ۸۰ ۶۰ ۱ ساعت بر اساس اعلام سنجش بر اساس اعلام سنجش اغلب در نوبت صبح

اهمیت دفترچه های اختصاصی نظیر دفترچه بهیاری که ممکن است برای داوطلبان خاص (مثلاً رشته تجربی) اضافه شود، نباید فراموش گردد. این دفترچه ها زمان اضافی به مجموع مدت زمان کنکور اضافه می کنند که در کارت ورود به جلسه داوطلب به صورت مشخص قید می شود. همچنین، اطلاعات دقیق تر مربوط به ساعات شروع و پایان آزمون و محل حوزه امتحانی، صرفاً از طریق کارت ورود به جلسه قابل استخراج است و داوطلبان ملزم به بررسی دقیق آن هستند.

جزئیات مدت زمان کنکور برای هر رشته: چرایی تفاوت ها و چگونگی مدیریت آن ها

مدت زمان کنکور برای هر گروه آزمایشی، بر اساس ساختار و محتوای دروس تخصصی آن رشته تعیین می شود. این تفاوت ها ریشه در ماهیت سوالات، حجم مطالب درسی و مهارت های لازم برای پاسخگویی به آن ها دارد. درک این دلایل، به داوطلبان کمک می کند تا استراتژی های مدیریتی زمان خود را بهینه کنند.

کنکور گروه آزمایشی علوم تجربی

داوطلبان گروه علوم تجربی با ۱۵۵ سوال در مدت ۱۸۰ دقیقه مواجه هستند، که به طور متوسط حدود ۱.۱۶ دقیقه برای هر سوال فرصت دارند. دروس این گروه شامل زیست شناسی، شیمی، فیزیک و ریاضی است که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. سوالات زیست شناسی اغلب ترکیبی و مفهومی هستند، فیزیک و شیمی دارای بخش های محاسباتی و تحلیلی قابل توجهی هستند و ریاضی نیز نیازمند حل مسئله است. این ترکیب از سوالات، نیازمند زمان کافی برای تفکر، تحلیل و انجام محاسبات دقیق است.

  • تحلیل نوع سوالات: سوالات زیست شناسی می توانند بسیار وقت گیر باشند، زیرا اغلب نیاز به درک عمیق مفاهیم و ارتباط بین فصول مختلف دارند. سوالات فیزیک و شیمی نیز با محاسبات پیچیده و چندمرحله ای، زمان زیادی را به خود اختصاص می دهند.
  • راهکارهای اختصاصی مدیریت زمان: اولویت بندی دروس بر اساس نقاط قوت و ضعف، می تواند به مدیریت مؤثر زمان کمک کند. توصیه می شود داوطلبان ابتدا سوالات ساده تر و کم نیاز به زمان را پاسخ دهند تا زمان ذخیره شده را به سوالات دشوارتر و محاسباتی (نظیر مسائل فیزیک و شیمی) اختصاص دهند. تمرین مداوم با آزمون های شبیه ساز و رعایت زمان بندی دقیق در منزل، برای افزایش سرعت و دقت ضروری است.

کنکور گروه آزمایشی ریاضی و فنی

داوطلبان گروه ریاضی و فنی باید به ۱۴۵ سوال در مدت زمان ۱۴۵ دقیقه پاسخ دهند، یعنی به طور متوسط ۱ دقیقه برای هر سوال. دروس این گروه شامل ریاضیات، فیزیک و شیمی است که ماهیت غالباً محاسباتی و تحلیلی دارند. این ویژگی، نیاز به زمان بیشتری برای حل مسئله و انجام محاسبات دقیق را توجیه می کند.

  • تحلیل نوع سوالات: سوالات ریاضیات (شامل حسابان، هندسه، آمار و گسسته) و فیزیک اغلب پیچیده بوده و نیازمند گام های محاسباتی متعددی هستند. این دروس به تمرکز بالا و قدرت تحلیل قوی نیاز دارند.
  • راهکارهای اختصاصی مدیریت زمان: تقسیم زمان دقیق بین دروس ریاضی، فیزیک و شیمی بسیار مهم است. برای مثال، تخصیص زمان بیشتر به درس ریاضی که تعداد سوالات و پیچیدگی آن بیشتر است، منطقی به نظر می رسد. استفاده از تکنیک های حذف گزینه، مرور سریع سوالات و علامت گذاری برای بازگشت در دور دوم، از جمله استراتژی های مؤثر است. جلوگیری از خستگی ذهنی با استراحت های کوتاه و هدفمند بین دروس (مثلاً پس از اتمام یک دفترچه)، می تواند بهره وری را افزایش دهد.

کنکور گروه آزمایشی علوم انسانی

مدت زمان کنکور علوم انسانی ۱۶۰ دقیقه برای پاسخگویی به ۱۶۰ سوال است، که به طور متوسط ۱ دقیقه برای هر سوال فرصت دارد. این گروه آزمایشی شامل دروس غالباً حفظی و مفهومی مانند ادبیات، عربی، تاریخ، جغرافیا، علوم اجتماعی، فلسفه و منطق و اقتصاد است. سرعت پاسخگویی در این نوع سوالات، اغلب بیشتر از سوالات محاسباتی است.

  • تحلیل نوع سوالات: بیشتر سوالات دروس انسانی حفظی و مبتنی بر درک مفاهیم هستند که در صورت تسلط کافی، می توان در زمان کوتاه تری به آن ها پاسخ داد. با این حال، درس هایی مانند اقتصاد و ریاضی انسانی دارای سوالات محاسباتی هستند که نیاز به زمان بیشتری دارند.
  • راهکارهای اختصاصی مدیریت زمان: مرور سریع سوالات حفظی و پاسخگویی سریع به آن ها، کلید ذخیره زمان برای سوالات تحلیلی تر است. تکنیک زمان های نقصانی، به ویژه در دروس حفظی، می تواند بسیار مفید باشد؛ یعنی سعی کنید در زمان کمتر از حد استاندارد به سوالات پاسخ دهید تا زمان ذخیره شده را به سوالات چالش برانگیزتر اختصاص دهید.

کنکور گروه آزمایشی هنر

داوطلبان گروه هنر باید به ۱۰۵ سوال در مدت ۱۱۵ دقیقه پاسخ دهند، که به طور متوسط حدود ۱.۰۹ دقیقه برای هر سوال فرصت دارند. سوالات این گروه آزمایشی شامل درک مطلب، مفاهیم هنری، تاریخ هنر و بخش های بصری است که ماهیت خاص خود را دارند.

  • تحلیل نوع سوالات: برخی سوالات هنر ممکن است بر پایه تصاویر یا مفاهیم انتزاعی باشند که نیازمند دقت و توجه به جزئیات هستند. درک صحیح سوال و ارتباط آن با اطلاعات آموخته شده، زمان بر است.
  • راهکارهای اختصاصی مدیریت زمان: مدیریت زمان برای سوالات طولانی تر یا سوالاتی که نیاز به تحلیل بصری دارند، اهمیت ویژه ای دارد. تمرکز بر روی مفاهیم کلیدی و شناسایی نکات اصلی در سوالات، می تواند به افزایش سرعت پاسخگویی کمک کند.

کنکور گروه آزمایشی زبان های خارجی

مدت زمان کنکور زبان ۱۰۵ دقیقه برای ۷۰ سوال است، که به طور متوسط ۱.۵ دقیقه برای هر سوال فرصت در اختیار داوطلبان قرار می دهد. سوالات این آزمون شامل مهارت های زبانی مانند ریدینگ (درک مطلب)، کلوز تست، گرامر و لغت است که هر کدام نیازمند مهارت های سرعتی خاصی هستند.

  • تحلیل نوع سوالات: بخش ریدینگ و کلوز تست اغلب طولانی و نیازمند زمان بیشتری برای خواندن و درک متن هستند. مهارت هایی نظیر اسکن (یافتن اطلاعات خاص) و اسکیم (درک کلی متن) در این بخش ها حیاتی است.
  • راهکارهای اختصاصی مدیریت زمان: استفاده از تکنیک های خاص برای ریدینگ (مثلاً ابتدا خواندن سوالات، سپس جستجو در متن) و کلوز تست (تمرکز بر واژگان و ساختار جمله) بسیار مؤثر است. اولویت بندی بر اساس نقاط قوت در مهارت های مختلف زبانی و تمرین مداوم با تایم، سرعت عمل داوطلب را به طرز چشمگیری افزایش می دهد.

کنکور اختصاصی تربیت معلم (فرهنگیان)

آزمون اختصاصی فرهنگیان، که معمولاً در نوبت اردیبهشت کنکور سراسری برگزار می شود یا به صورت مجزا زمان بندی می گردد، دارای مدت زمان ۶۰ دقیقه برای ۸۰ سوال است. این آزمون شامل مباحثی مرتبط با هوش و استعداد معلمی و مسائل تربیتی است. ماهیت سوالات بیشتر جنبه تحلیلی و استنباطی داشته و نیازمند سرعت عمل و دقت بالا است. داوطلبانی که قصد ادامه تحصیل در این رشته را دارند، باید در کنار آمادگی برای کنکور سراسری، به این بخش نیز توجه ویژه ای داشته باشند.

ساعت شروع و پایان کنکور: همه چیز درباره روز آزمون

آگاهی از ساعت دقیق شروع و پایان کنکور و همچنین زمان لازم برای حضور در حوزه امتحانی، از جمله نکات حیاتی است که هر داوطلب باید به آن توجه ویژه ای داشته باشد. بی توجهی به این زمان بندی، می تواند منجر به افزایش استرس و حتی از دست دادن فرصت شرکت در آزمون شود.

کنکور از ساعت چند تا چنده؟ (نوبت صبح و عصر)

آزمون سراسری معمولاً در دو نوبت صبح و عصر برگزار می شود:

  • نوبت صبح: ساعت شروع رسمی آزمون معمولاً ۰۸:۰۰ صبح است. با توجه به مدت زمان هر گروه آزمایشی، پایان آزمون های صبحگاهی بین ۱۰:۲۵ تا ۱۱:۰۰ صبح متغیر خواهد بود.
  • نوبت عصر: آزمون های نوبت عصر، غالباً برای گروه های آزمایشی هنر و زبان های خارجی، از ساعت ۱۴:۳۰ بعدازظهر آغاز می شود. این آزمون ها نیز بسته به رشته، بین ۱۶:۱۵ تا ۱۶:۲۵ بعدازظهر به پایان می رسند.

یکی از مهم ترین نکات برای روز کنکور، حضور به موقع در حوزه امتحانی است. سازمان سنجش همواره تأکید دارد که داوطلبان حداقل یک ساعت قبل از شروع رسمی آزمون، در محل حوزه امتحانی خود حاضر باشند. دلیل این تأکید، فرصت کافی برای کنترل مدارک، یافتن صندلی و آماده سازی ذهنی برای شروع آزمون است. درب های حوزه های امتحانی معمولاً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از شروع آزمون بسته می شوند و پس از آن، به هیچ وجه اجازه ورود به داوطلبان داده نخواهد شد.

توضیح شرایط ترک جلسه آزمون نیز اهمیت دارد. معمولاً داوطلبان پس از گذشت ۹۰ دقیقه تا ۱۲۰ دقیقه (بر اساس قوانین سازمان سنجش در هر سال) از شروع آزمون، مجاز به ترک جلسه هستند. قبل از این زمان، خروج از جلسه مجاز نیست. این قانون به منظور حفظ آرامش و تمرکز سایر داوطلبان وضع شده است.

برای کسب جزئیات دقیق و نهایی ساعت شروع و پایان آزمون و آدرس دقیق حوزه امتحانی، مطالعه دقیق کارت ورود به جلسه که چند روز قبل از آزمون منتشر می شود، ضروری است. این کارت شامل تمامی اطلاعات لازم و به روز برای حضور در جلسه کنکور است.

تکنیک های طلایی مدیریت زمان در جلسه کنکور: گامی تا موفقیت

مدیریت زمان در جلسه کنکور، نه تنها یک مهارت، بلکه یک هنر است که می تواند تفاوت فاحشی در نتیجه نهایی داوطلب ایجاد کند. حتی با وجود دانش عمیق، اگر داوطلب نتواند زمان خود را به درستی مدیریت کند، ممکن است بخش قابل توجهی از توانایی هایش بلااستفاده باقی بماند. این بخش به بررسی چرایی اهمیت مدیریت زمان و معرفی تکنیک های کاربردی برای بهینه سازی عملکرد در جلسه آزمون می پردازد.

چرا مدیریت زمان کلید موفقیت است؟

مدیریت صحیح زمان در جلسه آزمون، پیامدهای مثبت متعددی برای داوطلب به همراه دارد. از جمله مهمترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. کاهش استرس و اضطراب: وقتی داوطلب از زمان بندی خود آگاه باشد و بداند برای هر بخش چقدر فرصت دارد، سطح استرس او به شدت کاهش می یابد. این آرامش، تمرکز را افزایش داده و به تصمیم گیری های بهتر منجر می شود.
  2. افزایش تمرکز: با تقسیم زمان به بخش های کوچک تر و مشخص، ذهن داوطلب متمرکزتر عمل می کند و از پراکندگی افکار جلوگیری می شود.
  3. پاسخگویی به تعداد سوالات بیشتر: مدیریت دقیق زمان، این امکان را فراهم می کند که داوطلب تمامی سوالات را حداقل یک بار مرور کند و به تعداد بیشتری از آن ها پاسخ دهد، به ویژه سوالاتی که در ابتدا نادیده گرفته شده اند.
  4. جلوگیری از کمبود وقت و حسرت: بسیاری از داوطلبان پس از کنکور، از اینکه به دلیل کمبود وقت نتوانسته اند به سوالاتی که پاسخ آن ها را می دانستند جواب دهند، ابراز پشیمانی می کنند. مدیریت زمان، این حسرت را به حداقل می رساند.

تکنیک های عمومی قابل اجرا برای همه رشته ها

برخی از تکنیک های مدیریت زمان به صورت عمومی برای تمامی گروه های آزمایشی قابل استفاده هستند و با تمرین مداوم، می توانند به ابزاری قدرتمند در دستان داوطلب تبدیل شوند:

  • تکنیک زمان های نقصانی (زمان ذخیره): در این تکنیک، داوطلب برای هر درس، زمان کمتری از حد استاندارد سازمان سنجش در نظر می گیرد و سعی می کند در آن زمان محدود به تمامی سوالات پاسخ دهد. زمان ذخیره شده از هر درس، در انتهای آزمون برای بازگشت به سوالات دشوارتر و وقت گیرتر یا مرور نهایی پاسخ ها مورد استفاده قرار می گیرد. این روش نیازمند تمرین زیاد است تا سرعت و دقت همزمان افزایش یابند.
  • تکنیک سه مرحله ای (مرور، پاسخ، بازگشت):
    1. مرحله اول (پاسخ سریع): ابتدا در یک دوره اولیه، به تمامی سوالات ساده و آن هایی که پاسخشان را به طور قطع می دانید و نیاز به فکر عمیق یا محاسبات طولانی ندارند، پاسخ دهید. سوالات دشوار را علامت گذاری کرده و از آن ها بگذرید.
    2. مرحله دوم (پاسخ متوسط): در دور دوم، به سراغ سوالاتی بروید که نیاز به فکر بیشتر یا محاسبات متوسط دارند. این سوالات معمولاً با صرف زمان منطقی قابل حل هستند.
    3. مرحله سوم (بازگشت به دشوار): زمان باقی مانده را به سوالات بسیار دشوار یا آن هایی که در دو مرحله قبل نتوانستید پاسخ دهید، اختصاص دهید. در این مرحله، با تمرکز بر روی تعداد محدودی سوال، شانس حل آن ها را افزایش می دهید.
  • استفاده صحیح از ساعت مچی (غیر هوشمند): یک ساعت مچی ساده (بدون امکانات هوشمند) ابزاری حیاتی برای مدیریت زمان است. قبل از شروع آزمون، زمان بندی دقیق هر درس را بر روی یک برگه کوچک یادداشت کرده و آن را کنار دست خود داشته باشید. به صورت مداوم ساعت را کنترل کنید و از برنامه ریزی خود عقب نمانید.
  • تمرین با آزمون های شبیه ساز: بهترین راه برای آمادگی واقعی، شبیه سازی کامل شرایط کنکور است. در ماه های منتهی به آزمون، به صورت منظم آزمون های جامع شبیه ساز را با رعایت دقیق زمان بندی، محیط آرام و بدون وقفه تمرین کنید. این کار به شما کمک می کند تا با فشار زمانی آشنا شوید، سرعت تست زنی خود را ارزیابی کنید و تکنیک های مدیریت زمان را در عمل به کار گیرید.

مدیریت زمان در کنکور نه یک توصیه، بلکه یک ضرورت است. تمرین مداوم تکنیک های مدیریت زمان و شبیه سازی دقیق شرایط آزمون، به داوطلب این امکان را می دهد که در لحظات سرنوشت ساز کنکور، بهترین عملکرد ممکن را از خود به نمایش بگذارد و با آسودگی خاطر بیشتری به سوی موفقیت گام بردارد.

اشتباهات رایج در مدیریت زمان و نحوه اجتناب از آن ها

داوطلبان در طول جلسه کنکور ممکن است ناخواسته دچار اشتباهاتی شوند که مدیریت زمان آن ها را به خطر اندازد. شناسایی این اشتباهات و آگاهی از راهکارهای اجتناب از آن ها، می تواند مسیر موفقیت را هموارتر کند:

  • وسواس بیش از حد روی یک سوال و اتلاف وقت: یکی از بزرگترین دام ها در جلسه کنکور، درگیر شدن با یک سوال دشوار است. داوطلب نباید بیش از حد مجاز بر روی یک سوال وقت بگذارد. اگر سوالی بسیار وقت گیر به نظر می رسد یا پاسخ آن را نمی دانید، با علامت گذاری آن، موقتاً از آن عبور کنید و پس از پاسخگویی به سایر سوالات، در صورت داشتن زمان اضافه، به آن بازگردید.
  • عدم توجه به ساعت در طول آزمون: برخی داوطلبان چنان غرق سوالات می شوند که فراموش می کنند ساعت را کنترل کنند. این عدم نظارت مداوم، می تواند منجر به از دست رفتن زمان در یک درس و کمبود وقت شدید در سایر دروس شود. ساعت را به صورت منظم (مثلاً هر ۱۵-۲۰ دقیقه) چک کنید.
  • تغییر مکرر پاسخ ها: شک و تردید بیش از حد و تغییر مکرر گزینه ها، نه تنها زمان زیادی را تلف می کند، بلکه می تواند منجر به از دست دادن پاسخ های صحیح اولیه شود. معمولاً اولین پاسخی که به ذهنتان می رسد، صحیح ترین است؛ مگر اینکه با دلیل و مدرک قوی به اشتباه خود پی ببرید.
  • عجله در دقایق پایانی و خطاهای ناشی از آن: کمبود وقت در دقایق پایانی می تواند منجر به عجله و افزایش احتمال خطای داوطلب در پاسخگویی یا حتی پر کردن پاسخنامه شود. مدیریت زمان صحیح از ابتدا، از رسیدن به این مرحله جلوگیری می کند.

نتیجه گیری

آگاهی از اینکه زمان کنکور چقدر است و چگونه می توان آن را به بهترین شکل مدیریت کرد، برای تمامی داوطلبان آزمون سراسری امری حیاتی است. همانطور که در این مقاله تشریح شد، مدت زمان کنکور برای هر گروه آزمایشی متفاوت است و این تفاوت ها ریشه در ماهیت، تعداد و سطح دشواری سوالات هر رشته دارد. شناخت دقیق این زمان بندی ها، به داوطلبان این امکان را می دهد که با برنامه ریزی دقیق تر و استرس کمتر، در جلسه آزمون حضور یابند.

موفقیت در کنکور تنها به میزان دانش و تسلط علمی بستگی ندارد؛ بلکه مدیریت مؤثر زمان، توانایی حفظ آرامش و به کارگیری تکنیک های صحیح تست زنی، نقش تعیین کننده ای در کسب نتیجه مطلوب ایفا می کنند. با تمرین مستمر تکنیک هایی نظیر زمان های نقصانی و روش سه مرحله ای، و اجتناب از اشتباهات رایج، داوطلبان می توانند از حداکثر توانایی های خود در زمان محدود آزمون بهره مند شوند. امید است این راهنمای جامع، ابزاری ارزشمند برای تمامی داوطلبان در مسیر پرچالش کنکور سراسری باشد و آن ها را در رسیدن به اهداف تحصیلی شان یاری رساند.

آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "زمان کنکور چقدر است؟ | راهنمای کامل مدت زمان کنکور ۱۴۰۳" هستید؟ با کلیک بر روی آموزش، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "زمان کنکور چقدر است؟ | راهنمای کامل مدت زمان کنکور ۱۴۰۳"، کلیک کنید.