به حداقل رساندن معضلات بومگردی

به حداقل رساندن معضلات بومگردی با راهکارهای جامع و پایدار، از جمله برنامه ریزی دقیق، آموزش جامعه محلی و گردشگران، و توسعه زیرساخت های مسئولانه، برای حفظ محیط زیست و فرهنگ بومی ضروری است. این رویکرد به تضمین منافع عادلانه برای تمامی ذی نفعان کمک می کند.

بومگردی، به عنوان یکی از پویاترین و جذاب ترین اشکال سفر در سالیان اخیر، توجه بسیاری از علاقه مندان به طبیعت و فرهنگ های اصیل را به خود جلب کرده است. این شیوه از گردشگری با وعده تجربه زندگی در دل طبیعت بکر و آشنایی با آداب و رسوم جوامع بومی، به سرعت در حال گسترش است. هدف اصلی بومگردی، ایجاد تعاملی مثبت میان انسان و محیط زیست، همراه با حفاظت از آن و بهره مندی پایدار برای ساکنان محلی است. اما آیا این نوع از سفر که بر پایه اصول پایداری بنا نهاده شده، همواره بدون چالش و مشکل است؟ واقعیت این است که در بسیاری از موارد، جوامع میزبان و اکوسیستم های طبیعی، ناخواسته با معضلاتی روبه رو می شوند که می تواند پایداری این صنعت را به خطر اندازد. درک عمیق این چالش ها، نه تنها برای فعالان این حوزه، بلکه برای هر گردشگری که قصد سفر به مناطق بومگردی را دارد، حیاتی است.

معضلات بومگردی

اگرچه فلسفه اصلی بومگردی بر حفاظت از محیط زیست و احترام به فرهنگ های بومی استوار است، اما در عمل و در صورت عدم برنامه ریزی و مدیریت صحیح، می تواند پیامدهای منفی قابل توجهی به همراه داشته باشد. این معضلات دامنه وسیعی از مسائل زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیرساختی را شامل می شوند که در ادامه به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرند. شناخت این چالش ها، گام نخست برای یافتن راهکارهای موثر و حرکت به سوی یک بومگردی مسئولانه و واقعاً پایدار است.

چالش های زیست محیطی بومگردی

با وجود اینکه بومگردی با نیت حفظ محیط زیست شکل گرفته است، اما اگر به درستی اجرا نشود یا فاقد برنامه ریزی منسجم باشد، می تواند آسیب های جدی و جبران ناپذیری به طبیعت وارد کند. افزایش بی رویه تعداد گردشگران در مناطق حساس زیست محیطی، فشار مضاعفی بر منابع طبیعی وارد می آورد و اکوسیستم های شکننده را تهدید می کند. این فشارها می توانند منجر به تغییرات ناخواسته در پوشش گیاهی، حیات وحش و کیفیت کلی محیط شوند.

تخریب منابع طبیعی محلی

حضور بی رویه گردشگران و توسعه اقامتگاه ها بدون رعایت اصول محیط زیستی، می تواند منجر به تخریب محیط زیست و زیستگاه های طبیعی شود. ساخت وسازهای غیرمجاز یا ناهمگون با بافت طبیعی، ایجاد مسیرهای دسترسی جدید و افزایش تردد، پوشش گیاهی را از بین برده و خاک را فرسایش می دهد. برداشت بی رویه از منابع آبی محلی برای مصارف گردشگران و اقامتگاه ها، یکی از معضلات جدی است که در بسیاری از مناطق خشک یا نیمه خشک کشورمان مشاهده می شود و می تواند به بحران آب در آن مناطق دامن بزند.

حیات وحش نیز از این قاعده مستثنی نیست. سروصدای ناشی از حضور انسان، تغییر الگوهای رفتاری حیوانات، و حتی شکار غیرمجاز که گاهی با پوشش گردشگری انجام می شود، تنوع زیستی منطقه را به خطر می اندازد. آسیب رساندن به گونه های گیاهی یا جانوری نادر توسط گردشگران ناآگاه یا سودجو، از دیگر مشکلات رایج است که نیازمند آموزش و نظارت جدی تر است.

مدیریت پسماند در مناطق بومگردی

یکی از بزرگترین چالش های بومگردی، مدیریت حجم فزاینده پسماند تولیدی توسط گردشگران و اقامتگاه ها است. بسیاری از مناطق بومگردی، به ویژه در مناطق روستایی و دورافتاده، فاقد زیرساخت های لازم برای جمع آوری، تفکیک و دفع بهداشتی زباله هستند. این موضوع منجر به انباشت زباله در طبیعت، آلودگی بصری و انتشار بوی نامطبوع می شود که نه تنها زیبایی منطقه را مخدوش می کند، بلکه به سلامت محیط و ساکنان نیز آسیب می رساند.

رهاسازی زباله در محیط زیست، به خاک و منابع آبی نیز آسیب می رساند. پلاستیک ها و مواد غیرقابل تجزیه برای سال ها در طبیعت باقی می مانند و حیات وحش را تهدید می کنند. نبود آموزش کافی در زمینه کاهش تولید پسماند و تفکیک از مبدأ، این مشکل را تشدید می کند و نیازمند یک برنامه ریزی جامع و مشارکت فعال تمامی ذی نفعان است.

آلودگی آب و خاک

فاضلاب تولیدی توسط اقامتگاه های بومگردی، به ویژه در مناطقی که به سیستم فاضلاب شهری متصل نیستند، می تواند مستقیماً وارد رودخانه ها، چشمه ها یا سفره های آب زیرزمینی شود. این آلودگی میکروبی و شیمیایی، سلامت اکوسیستم های آبی و همچنین سلامت جامعه محلی و گردشگران را به خطر می اندازد. مصرف بی رویه از مواد شوینده و شیمیایی در اقامتگاه ها نیز به آلودگی خاک و آب منجر می شود.

تردد زیاد وسایل نقلیه موتوری در مسیرهای خاکی نیز می تواند باعث فرسایش خاک و ایجاد گرد و غبار شود که بر کیفیت هوا و سلامت پوشش گیاهی تأثیر می گذارد. این آلودگی ها، پایداری بومگردی را زیر سوال می برند و نیازمند راهکارهای فوری و موثر برای دفع و تصفیه صحیح فاضلاب و کنترل تردد وسایل نقلیه هستند.

مشکلات اجتماعی و فرهنگی بومگردی

ورود گردشگران با فرهنگ ها و سبک زندگی متفاوت به جوامع سنتی، می تواند پیامدهای اجتماعی و فرهنگی پیچیده ای داشته باشد. این تعامل، اگرچه فرصت هایی برای تبادل فرهنگی ایجاد می کند، اما در صورت عدم مدیریت صحیح، می تواند منجر به تنش ها و تغییرات فرهنگی ناخواسته در بافت جامعه محلی شود. این تغییرات می توانند هویت و اصالت فرهنگی منطقه را تحت تأثیر قرار دهند.

تغییر بافت فرهنگی جامعه محلی

افزایش تقاضا برای نمایش فرهنگ بومی، می تواند منجر به کالایی شدن و سطحی شدن سنت ها و آداب و رسوم شود. برخی از اعضای جامعه محلی ممکن است برای جلب رضایت گردشگران، رفتارهای خود را تغییر دهند یا جنبه هایی از فرهنگشان را به شکلی غیرواقعی و نمایشی به نمایش بگذارند. این موضوع می تواند به مرور زمان، هویت فرهنگی منطقه را تضعیف کرده و اصالت آن را از بین ببرد.

تأثیرپذیری جوانان محلی از سبک زندگی و ارزش های گردشگران نیز یکی دیگر از نگرانی ها است. این تأثیر می تواند در پوشش، زبان، و حتی آرزوها و اهداف زندگی آن ها نمود پیدا کند و فاصله بین نسل ها یا بخش های مختلف جامعه را افزایش دهد. این پدیده نیازمند توجه و آموزش برای حفظ تعادل میان حفظ سنت ها و پذیرش نوآوری ها است.

افزایش شکاف طبقاتی

منافع اقتصادی حاصل از بومگردی، اغلب به صورت نابرابر توزیع می شود. برخی از خانواده ها یا افراد که امکانات بیشتری برای ورود به این صنعت دارند (مانند داشتن خانه مناسب برای اقامتگاه یا زمین در موقعیت خوب)، ثروت قابل توجهی کسب می کنند، در حالی که بخش بزرگی از جامعه محلی از این منافع بی بهره می مانند. این نابرابری می تواند منجر به حسادت، نارضایتی و تنش های اجتماعی در روستا شود.

افزایش قیمت زمین و مسکن به دلیل تقاضای مرتبط با گردشگری نیز می تواند خرید یا اجاره خانه را برای ساکنان محلی که درآمد کمتری دارند، دشوار یا غیرممکن سازد و آن ها را مجبور به ترک زادگاه خود کند. این اثرات اجتماعی منفی، نیازمند سیاست گذاری های عادلانه برای توزیع منافع و کنترل قیمت ها هستند تا پایداری جامعه حفظ شود.

مشکلات ارتباطی بین گردشگر و جامعه محلی

تفاوت های زبانی، فرهنگی و انتظارات متفاوت، می تواند منجر به سوءتفاهم ها و مشکلات ارتباطی بین گردشگران و میزبانان محلی شود. گاهی گردشگران ناآگاهانه رفتارهایی انجام می دهند که با ارزش ها و هنجارهای جامعه محلی در تضاد است و باعث ناراحتی میزبانان می شود. این اتفاقات می تواند به برداشت های نادرست و تنش های ناخواسته منجر شود.

از سوی دیگر، کمبود آموزش در زمینه برخورد با گردشگر و ارائه خدمات مناسب، می تواند تجربه ناخوشایندی برای گردشگران ایجاد کند. این مشکلات ارتباطی می تواند به کاهش رضایت طرفین و در نهایت، آسیب به صنعت بومگردی در منطقه منجر شود. تقویت مهارت های ارتباطی و فرهنگی برای هر دو طرف، کلید حل این معضل است.

معضلات اقتصادی بومگردی

با وجود پتانسیل اقتصادی بالای بومگردی برای مناطق روستایی و محروم، این صنعت می تواند چالش های اقتصادی خاص خود را نیز به همراه داشته باشد. وابستگی بیش از حد به گردشگری و عدم برنامه ریزی صحیح، می تواند اقتصاد محلی را در برابر نوسانات بازار بسیار آسیب پذیر کند و به جای رونق، به رکود و بیکاری منجر شود.

عدم توزیع عادلانه منافع حاصل از گردشگری

همانطور که پیشتر اشاره شد، یکی از اصلی ترین معضلات اقتصادی، عدم توزیع عادلانه درآمد حاصل از بومگردی است. بسیاری از کسب وکارهای مرتبط با گردشگری مانند تورها، حمل و نقل یا فروشگاه های بزرگ سوغاتی، ممکن است توسط افراد غیربومی یا شرکت های بزرگ اداره شوند و سود اصلی از منطقه خارج شود. این وضعیت باعث می شود که جامعه محلی به اندازه کافی از این منافع بهره مند نشود.

حتی در سطح محلی، ممکن است تنها صاحبان اقامتگاه ها یا تعداد محدودی از فروشندگان از رونق گردشگری بهره مند شوند، در حالی که سایر مشاغل سنتی یا کشاورزان سهم چندانی از این درآمد نداشته باشند. این تمرکز ثروت در دست عده ای خاص، پایداری اقتصادی جامعه را مختل می کند و می تواند به نارضایتی های گسترده دامن بزند.

افزایش قیمت ها برای ساکنان محلی

با ورود گردشگران با توان خرید بالاتر، قیمت کالاها و خدمات در منطقه افزایش می یابد. این تورم نه تنها بر قیمت مسکن تأثیر می گذارد، بلکه هزینه های روزمره زندگی مانند مواد غذایی و حمل و نقل را نیز برای ساکنان محلی که درآمدشان متناسب با این افزایش قیمت ها رشد نکرده است، بالا می برد. این پدیده فشار اقتصادی قابل توجهی به بومیان وارد می کند.

این وضعیت می تواند کیفیت زندگی ساکنان محلی را کاهش دهد و آن ها را در تأمین نیازهای اولیه خود با مشکل مواجه کند. در نتیجه، ممکن است ساکنان بومی احساس کنند که به دلیل حضور گردشگران، زندگی در زادگاهشان دشوارتر شده است. این معضل، نیازمند راهکارهایی برای کنترل تورم و حمایت از معیشت ساکنان اصلی است.

وابستگی اقتصاد محلی به گردشگری

تمرکز بیش از حد اقتصاد یک منطقه بر بومگردی، آن را در برابر نوسانات بازار گردشگری بسیار آسیب پذیر می کند. بحران های اقتصادی، بلایای طبیعی، همه گیری ها یا تغییرات در سلیقه گردشگران، می تواند به سرعت منجر به کاهش شدید تعداد بازدیدکنندگان و در نتیجه رکود اقتصادی در منطقه شود. این وابستگی، ریسک اقتصادی بالایی را به همراه دارد.

این وابستگی می تواند باعث تضعیف سایر بخش های اقتصادی سنتی مانند کشاورزی یا صنایع دستی شود، زیرا نیروی کار و سرمایه به سمت گردشگری سوق داده می شوند. تنوع بخشی به اقتصاد محلی برای کاهش این وابستگی و افزایش تاب آوری اقتصادی، امری ضروری است تا در مواقع بحران، معیشت ساکنان به خطر نیفتد.

چالش های زیرساختی و مدیریتی بومگردی

توسعه بومگردی پایدار نیازمند زیرساخت های مناسب و مدیریت بومگردی کارآمد است. بسیاری از مناطق روستایی که پتانسیل بالای بومگردی دارند، با کمبودها و ضعف هایی در این زمینه مواجه هستند که اجرای موفق و پایدار طرح های بومگردی را دشوار می سازد. این چالش ها می توانند مانع از بهره برداری کامل از پتانسیل های موجود شوند.

ضعف زیرساخت های حمل و نقل و اقامتی

دسترسی به بسیاری از مناطق بکر که مقاصد بومگردی هستند، از طریق جاده های نامناسب یا صعب العبور امکان پذیر است. این موضوع نه تنها سفر را برای گردشگران دشوار می کند، بلکه انتقال کالا و خدمات به منطقه را نیز با چالش مواجه می سازد. همچنین، زیرساخت های ارتباطی مانند اینترنت و تلفن نیز ممکن است ضعیف باشند که ارائه خدمات و ایمنی را تحت تأثیر قرار می دهد.

اگرچه تعداد اقامتگاه های بومگردی در حال افزایش است، اما کیفیت و استاندارد این اقامتگاه ها، به ویژه در زمینه ایمنی و بهداشت، ممکن است متفاوت باشد. کمبود گزینه های حمل و نقل عمومی و نیاز به استفاده از خودروهای شخصی نیز به مشکلات ترافیکی و آلودگی در منطقه دامن می زند و اثرات زیست محیطی منفی به دنبال دارد.

نبود نظارت و برنامه ریزی جامع

یکی از مشکلات اساسی در بسیاری از مناطق بومگردی، نبود یک برنامه ریزی جامع و بلندمدت برای توسعه پایدار است. تصمیم گیری ها اغلب مقطعی و بدون در نظر گرفتن پیامدهای زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی بلندمدت صورت می گیرد. نبود نهادهای نظارتی قوی نیز باعث می شود که بسیاری از قوانین و مقررات (اگر وجود داشته باشند) به درستی اجرا نشوند و فرصت برای سوءاستفاده فراهم آید.

این ضعف در برنامه ریزی و نظارت، زمینه را برای توسعه بی رویه، ساخت وسازهای غیرمجاز و تخریب منابع طبیعی محلی و فرهنگی فراهم می کند. مشارکت ناکافی جامعه محلی در فرآیندهای تصمیم گیری نیز یکی دیگر از جنبه های این مشکل مدیریتی است که می تواند به نادیده گرفتن نیازها و دیدگاه های بومیان منجر شود.

کمبود آموزش برای فعالان بومگردی

بسیاری از افرادی که در مناطق بومگردی به فعالیت مشغولند، از دانش و مهارت های لازم در زمینه هتلداری، مدیریت کسب وکار، اصول بهداشت، تعامل با گردشگر و حفاظت از محیط زیست بی بهره اند. این کمبود آموزش بر کیفیت خدمات ارائه شده تأثیر می گذارد و می تواند منجر به نارضایتی گردشگران و کاهش اعتبار منطقه شود.

ارائه آموزش های تخصصی و کاربردی به جامعه محلی، به ویژه جوانان، نه تنها کیفیت بومگردی را ارتقا می بخشد، بلکه فرصت های شغلی پایدارتری برای آن ها ایجاد می کند و امکان مشارکت فعال تر و مؤثرتر آن ها را در این صنعت فراهم می سازد. این سرمایه گذاری در سرمایه انسانی، برای توسعه بلندمدت بومگردی حیاتی است.

مشکلات بهداشتی در اقامتگاه ها

مسائل بهداشتی یکی از نگرانی های مهم در برخی اقامتگاه های بومگردی است، به خصوص در مناطق دورافتاده که دسترسی به امکانات بهداشتی پیشرفته محدود است. مدیریت نامناسب فاضلاب، عدم رعایت کامل نکات بهداشتی در آشپزخانه و سرویس های بهداشتی، و نبود استانداردهای مشخص، می تواند سلامت گردشگران و کارکنان را به خطر اندازد و شیوع بیماری ها را تسهیل کند.

اطمینان از دسترسی به آب سالم و بهداشتی، دفع صحیح زباله و فاضلاب، و آموزش کارکنان در زمینه بهداشت فردی و محیطی، برای ارائه تجربه ای ایمن و دلپذیر برای گردشگران و حفظ سلامت جامعه محلی امری ضروری است. رعایت این اصول، به افزایش اعتماد و جذب بیشتر گردشگران کمک شایانی می کند.

بومگردی پایدار

بومگردی پایدار نوعی گردشگری است که ضمن حفاظت از محیط زیست و احترام به فرهنگ جامعه محلی، منافع اقتصادی عادلانه ای را برای ساکنان منطقه فراهم می آورد و تجربه آموزشی و لذت بخشی برای گردشگران ایجاد می کند. این مفهوم فراتر از صرفاً سفر به مناطق طبیعی است؛ بلکه شامل مسئولیت پذیری در قبال اثرات زیست محیطی و اجتماعی فعالیت های گردشگری می شود. هدف اصلی، ایجاد تعادل میان سه ستون پایداری – محیط زیست، اجتماع و اقتصاد – است تا منابع برای نسل های آینده نیز حفظ شوند.

در بومگردی پایدار، تأکید بر کاهش اثرات زیست محیطی منفی مانند آلودگی و تخریب منابع طبیعی محلی، ترویج بازیافت و کاهش پسماند، و استفاده از انرژی های تجدیدپذیر است. از نظر اجتماعی و فرهنگی، این رویکرد بر حفظ اصالت فرهنگی، احترام به آداب و رسوم بومی، و توانمندسازی جامعه محلی از طریق مشارکت در تصمیم گیری ها و بهره مندی عادلانه از منافع تأکید دارد. از جنبه اقتصادی نیز، بومگردی پایدار به دنبال ایجاد فرصت های شغلی محلی، حمایت از کسب وکارهای کوچک بومی و توزیع عادلانه درآمد حاصل از گردشگری است. این رویکرد جامع، تضمین کننده موفقیت بلندمدت و مسئولانه بومگردی خواهد بود.

راهکارهای کاهش معضلات بومگردی

برای به حداقل رساندن معضلات بومگردی و حرکت به سوی یک مدل پایدار، لازم است مجموعه ای از راهکارهای جامع و چندوجهی به کار گرفته شود. این راهکارها باید تمامی ابعاد زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی را در بر گیرند و با مشارکت فعال تمامی ذی نفعان، از دولت و بخش خصوصی گرفته تا جامعه محلی و گردشگران، اجرا شوند. برنامه ریزی دقیق و بلندمدت، اساس هرگونه توسعه موفق در این حوزه است.

کلید اصلی در کاهش معضلات بومگردی، گذار از توسعه ناپایدار به یک مدل گردشگری پایدار است که در آن، حفظ محیط زیست و توانمندسازی جامعه محلی، در اولویت قرار می گیرد.

یکی از مهمترین راهکارها، ایجاد و اجرای یک برنامه ریزی جامع و بلندمدت برای توسعه بومگردی در هر منطقه است. این برنامه باید شامل ارزیابی دقیق ظرفیت برد اکولوژیکی و اجتماعی منطقه باشد تا از فشار بیش از حد بر منابع جلوگیری شود. تدوین قوانین و مقررات سخت گیرانه برای ساخت وسازها، مدیریت پسماند و فاضلاب، و حفاظت از حیات وحش و منابع آبی، و همچنین نظارت قوی بر اجرای آن ها، حیاتی است. این قوانین باید با توجه به ویژگی های منحصر به فرد هر منطقه بومی تدوین شوند.

آموزش و آگاهی بخشی، ستون فقرات مدیریت بومگردی پایدار است. آموزش جامعه محلی در زمینه های هتلداری، بهداشت، مدیریت کسب وکار، و تعامل فرهنگی با گردشگران، کیفیت خدمات را ارتقا می دهد و به آن ها امکان می دهد تا نقش فعال تر و مؤثرتری در صنعت بومگردی ایفا کنند. همچنین، آگاهی بخشی به گردشگران درباره اصول گردشگری مسئولانه، اهمیت حفاظت از محیط زیست، و احترام به فرهنگ بومی، از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری می کند.

توسعه زیرساخت های پایدار نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این شامل ایجاد سیستم های مناسب برای جمع آوری، تفکیک و بازیافت پسماند، و همچنین سیستم های تصفیه فاضلاب در اقامتگاه ها و مناطق بومگردی است. استفاده از انرژی های تجدیدپذیر مانند خورشیدی و بادی، و ترویج حمل و نقل عمومی یا وسایل نقلیه با حداقل آلودگی، می تواند اثرات زیست محیطی منفی را به شدت کاهش دهد.

مشارکت فعال و توانمندسازی جامعه محلی، نه تنها به توزیع عادلانه منافع اقتصادی کمک می کند، بلکه تضمین کننده حفظ اصالت فرهنگی و اجتماعی منطقه در برابر تغییرات فرهنگی ناخواسته است.

برای حل معضلات اقتصادی بومگردی، باید به سمت توزیع عادلانه منافع حاصل از گردشگری حرکت کرد. این شامل حمایت از کسب وکارهای کوچک محلی، تشویق خرید محصولات و صنایع دستی بومی، و اطمینان از اینکه بخش قابل توجهی از درآمد حاصل از گردشگری به دست جامعه محلی می رسد. ایجاد صندوق های توسعه محلی که درآمد حاصل از گردشگری را برای بهبود زیرساخت ها و خدمات عمومی در روستا سرمایه گذاری می کنند، می تواند بسیار مؤثر باشد.

تنوع بخشی به اقتصاد محلی نیز برای کاهش وابستگی به گردشگری ضروری است. این به معنای حمایت از کشاورزی، صنایع دستی، و سایر فعالیت های سنتی است تا جامعه در برابر نوسانات بازار گردشگری تاب آوری بیشتری داشته باشد. همچنین، کنترل قیمت ها برای جلوگیری از افزایش بی رویه هزینه های زندگی برای ساکنان محلی، از طریق سیاست گذاری های دولتی و محلی، می تواند به کاهش شکاف طبقاتی و نارضایتی های اجتماعی کمک کند.

در نهایت، تقویت نهادهای نظارتی و ایجاد مکانیزم های بازخورد برای سنجش مستمر اثرات اجتماعی و زیست محیطی بومگردی، ضروری است. این نظارت باید با مشارکت ذی نفعان محلی انجام شود تا اطمینان حاصل شود که توسعه بومگردی در مسیر پایداری و مسئولیت پذیری حرکت می کند. اعطای گواهینامه های گردشگری پایدار به اقامتگاه ها و اپراتورهایی که استانداردهای زیست محیطی و اجتماعی را رعایت می کنند، می تواند مشوقی برای توسعه مسئولانه باشد.

نقش گردشگران در کاهش معضلات بومگردی

نقش گردشگران در کاهش معضلات بومگردی و ارتقای پایداری این صنعت، نقشی حیاتی و غیرقابل انکار است. گردشگری مسئولانه، رویکردی است که از گردشگران می خواهد تا با آگاهی و احترام به مقصد سفر خود، به حفظ محیط زیست و فرهنگ جامعه محلی کمک کنند. این مسئولیت پذیری می تواند در ابعاد مختلفی نمود پیدا کند و اثرات زیست محیطی و اجتماعی سفر را به حداقل برساند.

یکی از مهمترین اقدامات، کاهش تولید پسماند است. گردشگران باید از مصرف بی رویه پلاستیک و تولید زباله خودداری کنند و زباله های خود را در محل های مشخص شده جمع آوری و تفکیک نمایند. حمل مجدد زباله های خشک به شهر، در صورت عدم وجود زیرساخت های مناسب در مقصد، نشان دهنده اوج مسئولیت پذیری است. همچنین، حفاظت از منابع طبیعی مانند آب و انرژی، با مصرف بهینه در اقامتگاه ها و مناطق بازدید شده، بسیار مهم است.

احترام به فرهنگ و آداب و رسوم جامعه محلی، از دیگر جنبه های کلیدی گردشگری مسئولانه است. گردشگران باید پیش از سفر درباره هنجارهای فرهنگی منطقه اطلاعات کسب کنند و رفتارهایی را که ممکن است با ارزش های بومیان در تضاد باشد، انجام ندهند. این شامل پوشش مناسب، احترام به اماکن مقدس، و عدم دخالت در زندگی روزمره مردم می شود. برقراری ارتباط محترمانه و تلاش برای یادگیری چند کلمه از زبان محلی، می تواند تجربه سفر را برای هر دو طرف دلپذیرتر کند و به کاهش مشکلات ارتباطی بین گردشگر و جامعه محلی کمک کند.

انتخاب اقامتگاه ها و تورهایی که به پایداری متعهد هستند و به اقتصاد محلی کمک می کنند، گام مهمی در جهت حمایت از بومگردی مسئولانه است.

حمایت از اقتصاد محلی نیز از طریق خرید محصولات و صنایع دستی بومی، استفاده از خدمات راهنماهای محلی، و غذا خوردن در رستوران های کوچک روستا، به توزیع عادلانه منافع کمک می کند و از عدم توزیع عادلانه منافع حاصل از گردشگری جلوگیری می نماید. این اقدامات مستقیم به اثرات اقتصادی مثبت برای بومیان منجر می شود و آن ها را به ادامه فعالیت های بومگردی تشویق می کند.

در نهایت، گردشگران باید آگاه باشند که حضور آن ها در مناطق بکر و سنتی، می تواند فشارهای اجتماعی و تغییرات فرهنگی را به همراه داشته باشد. بنابراین، رعایت سکوت و آرامش در محیط های طبیعی، عدم سر و صدا و برهم زدن آرامش حیات وحش، و پرهیز از مصرف بی رویه منابع، از جمله مسئولیت های مهمی است که به آموزش و آگاهی بخشی نیاز دارد. با این رویکرد مسئولانه، بومگردی می تواند به ابزاری قدرتمند برای حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار تبدیل شود.