سفر به کشورهای خارجی فرصتی عالی برای تجربه فرهنگ های جدید و همچنین خرید کردن است. اما یکی از دغدغه های اصلی مسافران هزینه های اضافی نظیر مالیات بر ارزش افزوده (VAT) است که به قیمت کالاها اضافه می شود. این مالیات می تواند بخش قابل توجهی از بودجه خرید شما را به خود اختصاص دهد و لذت خرید را کاهش دهد. خوشبختانه بسیاری از کشورها برای تشویق گردشگران به خرید بیشتر و رونق اقتصادی قانونی تحت عنوان «تکس فری» (Tax Free) یا معافیت مالیاتی برای خریدهای مسافران غیرمقیم وضع کرده اند. این قانون به شما امکان می دهد مبلغ مالیات پرداخت شده روی کالاهای خریداری شده را هنگام خروج از کشور پس بگیرید.

استفاده از قانون تکس فری نیازمند آگاهی از شرایط قوانین و مراحل آن در کشور مقصد است. اینکه از کدام فروشگاه ها خرید کنید حداقل مبلغ خرید چقدر است چه کالاهایی شامل این قانون می شوند و چگونه می توانید مبلغ مالیات را پس بگیرید سوالاتی هستند که پاسخ به آن ها می تواند به شما در صرفه جویی قابل توجهی در هزینه های سفر کمک کند. درک دقیق این فرآیند و جزئیات مربوط به آن در کشورهای پرطرفدار مانند ترکیه و دبی می تواند تجربه خرید شما را متحول کرده و آن را اقتصادی تر کند.
تکس فری چیست
تکس فری (Tax Free) به معنای معافیت از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده (VAT) برای کالاهای خریداری شده توسط گردشگران و مسافران غیرمقیم است که این کالاها را برای استفاده شخصی از کشور خارج می کنند. مالیات بر ارزش افزوده به صورت درصدی به قیمت کالاها اضافه می شود و در بسیاری از کشورها بخشی از درآمد دولت محسوب می شود. اما با هدف جذب بیشتر گردشگر و تشویق آن ها به خرید بسیاری از کشورها این امکان را فراهم کرده اند که مسافران خارجی بتوانند مبلغ این مالیات را پس بگیرند. این قانون به طور مستقیم بر هزینه های سفر مسافران تأثیر گذاشته و قدرت خرید آن ها را افزایش می دهد. فرآیند تکس فری معمولاً شامل خرید کالا از فروشگاه های مجاز دریافت فرم مخصوص و سپس ارائه مدارک و کالاها در گمرک فرودگاه یا مرز خروجی برای دریافت تأییدیه و بازپس گیری مبلغ مالیات است. این سیستم نه تنها به نفع مسافران است بلکه با افزایش حجم خرید توسط گردشگران به رونق کسب وکارها و اقتصاد کشور میزبان نیز کمک شایانی می کند.
کشورهای دارای قانون تکس فری
قانون تکس فری در بسیاری از کشورهای جهان با هدف جذب گردشگران و تشویق آن ها به خرید بیشتر اجرا می شود. تعداد قابل توجهی از کشورها به ویژه مقاصد گردشگری محبوب این امکان را برای مسافران غیرمقیم فراهم کرده اند. این کشورها شامل بخش عمده ای از کشورهای عضو اتحادیه اروپا برخی کشورهای آسیایی مانند ترکیه امارات متحده عربی (دبی) ژاپن کره جنوبی سنگاپور تایلند و همچنین کشورهایی در قاره های دیگر مانند استرالیا آرژانتین و مکزیک هستند. هر کشور قوانین و شرایط خاص خود را برای اعمال تکس فری دارد که ممکن است در حداقل مبلغ خرید نرخ مالیات قابل استرداد و روش های بازپرداخت متفاوت باشد. مسافران قبل از سفر می توانند با مراجعه به وب سایت های رسمی گمرک یا شرکت های خدمات تکس فری فعال در کشور مقصد از لیست دقیق کشورهای ارائه دهنده این خدمات و جزئیات قوانین آن ها مطلع شوند. وجود این قانون در یک کشور می تواند یکی از فاکتورهای مهم برای مسافران در انتخاب مقصد سفر و برنامه ریزی برای خریدهایشان باشد.
قوانین و شرایط استفاده از تکس فری
استفاده از قانون تکس فری مشروط به رعایت قوانین و شرایطی است که توسط هر کشور تعیین می شود. این قوانین شامل موارد مختلفی از جمله وضعیت اقامتی مسافر نوع و ارزش کالاهای خریداری شده و مدت زمان اقامت در کشور است. به طور کلی مسافران باید غیرمقیم کشور مورد نظر باشند و قصد اقامت طولانی مدت در آن کشور را نداشته باشند (معمولاً حداکثر مدت اقامت مجاز برای استفاده از تکس فری مشخص می شود). همچنین کالاها باید برای استفاده شخصی خریداری شده باشند و نه برای فروش مجدد. ارائه پاسپورت معتبر در هنگام خرید و در زمان خروج از کشور برای اثبات وضعیت غیرمقیم بودن ضروری است. برخی کشورها ممکن است محدودیت هایی در تعداد دفعات استفاده از تکس فری یا سقف مبلغ قابل استرداد در هر سفر تعیین کنند. آگاهی کامل از این قوانین و رعایت دقیق آن ها در تمام مراحل از خرید در فروشگاه تا مراجعه به گمرک فرودگاه برای اطمینان از دریافت موفقیت آمیز مبلغ مالیات ضروری است.
حداقل مبلغ خرید برای تکس فری
یکی از شرایط مهم برای بهره مندی از قانون تکس فری رسیدن مبلغ کل خرید به حداقل نصاب تعیین شده توسط کشور مورد نظر است. این حداقل مبلغ از کشوری به کشور دیگر متفاوت است و معمولاً بر اساس واحد پول محلی تعیین می شود. هدف از تعیین این حداقل مبلغ جلوگیری از بار اداری برای مبالغ بسیار کم و تمرکز بر خریدهایی است که ارزش مالیات قابل توجهی دارند. به عنوان مثال ممکن است در یک کشور اروپایی حداقل مبلغ خرید برای دریافت تکس فری حدود 50 یورو باشد در حالی که این مبلغ در ترکیه می تواند 100 لیر و در دبی 250 درهم باشد (این مبالغ ممکن است تغییر کنند و باید قبل از سفر بررسی شوند). این حداقل مبلغ معمولاً برای مجموع خریدهای انجام شده در یک فروشگاه یا در یک روز مشخص در نظر گرفته می شود اما قوانین دقیق می توانند متفاوت باشند. مهم است که مسافران قبل از خرید از حداقل مبلغ مورد نیاز در کشور مقصد مطلع شوند تا بتوانند خریدهای خود را به گونه ای مدیریت کنند که واجد شرایط دریافت تکس فری باشند و رسیدهای خرید خود را برای ارائه در گمرک حفظ کنند.
کالاهای شامل تکس فری
قانون تکس فری معمولاً شامل طیف وسیعی از کالاهای مصرفی است که مسافران برای استفاده شخصی خریداری کرده و همراه خود از کشور خارج می کنند. این کالاها معمولاً شامل پوشاک کیف و کفش لوازم آرایشی و بهداشتی جواهرات ساعت لوازم الکترونیکی قابل حمل و سوغاتی ها هستند. با این حال همه کالاها مشمول این قانون نمی شوند. به طور کلی خدمات (مانند هزینه هتل رستوران حمل و نقل) کالاهای مصرفی مانند مواد غذایی نوشیدنی ها تنباکو و همچنین کالاهایی که به صورت آنلاین خریداری شده و به آدرس داخل کشور ارسال می شوند معمولاً از شمول تکس فری خارج هستند. کتاب ها و برخی اقلام فرهنگی نیز ممکن است در برخی کشورها شامل تکس فری نشوند. همچنین در برخی موارد کالاهای با ارزش بسیار بالا یا عتیقه جات ممکن است قوانین و مقررات متفاوتی برای صادرات و معافیت مالیاتی داشته باشند. مسافران باید در هنگام خرید از فروشنده در مورد شمول کالای مورد نظر در قانون تکس فری اطمینان حاصل کنند و برچسب یا علامت تکس فری را در فروشگاه ها جستجو کنند.
محدودیت استفاده از تکس فری
استفاده از قانون تکس فری علاوه بر شرایط حداقل مبلغ خرید و نوع کالا ممکن است شامل محدودیت های دیگری نیز باشد. یکی از این محدودیت ها می تواند مربوط به مدت زمان اقامت مسافر در کشور باشد؛ به این معنی که اگر اقامت شما بیش از حد مجاز (مثلاً 6 ماه در برخی کشورها) باشد ممکن است واجد شرایط نباشید. محدودیت دیگر می تواند مربوط به استفاده شخصی از کالاها باشد؛ کالاهایی که به صورت تجاری یا برای فروش مجدد خریداری می شوند شامل تکس فری نخواهند شد. همچنین ممکن است تعداد دفعات استفاده از این قانون در طول یک دوره زمانی مشخص (مثلاً یک سال) یا سقف کلی مبلغ قابل استرداد برای هر مسافر محدود شود هرچند این مورد در همه کشورها رایج نیست. برخی کشورها ممکن است بر اساس ارزش کلی کالاهای خریداری شده محدودیت هایی اعمال کنند و برای مبالغ بسیار بالا نیاز به اظهارنامه گمرکی خاصی باشد. مهم است که مسافران قبل از سفر از هرگونه محدودیت زمانی تعداد دفعات یا مبلغی که ممکن است بر استفاده آن ها از قانون تکس فری تأثیر بگذارد آگاه شوند تا بتوانند برنامه ریزی دقیق تری برای خریدهای خود داشته باشند.
مراکز خرید و فروشگاه های تکس فری
برای بهره مندی از قانون تکس فری اولین قدم خرید از فروشگاه ها و مراکزی است که این خدمات را ارائه می دهند. خوشبختانه در شهرهای بزرگ و مقاصد گردشگری مهم در کشورهای دارای این قانون تعداد زیادی از فروشگاه ها و مراکز خرید بزرگ این امکان را فراهم کرده اند. این فروشگاه ها معمولاً با نصب برچسب ها یا تابلوهایی با عنوان «Tax Free» یا «VAT Refund» در ورودی ویترین یا کنار صندوق آمادگی خود را برای ارائه خدمات تکس فری به مسافران اعلام می کنند. فروشگاه های بزرگ فروشگاه های زنجیره ای معروف و مراکز خرید لوکس در مناطق توریستی اغلب جزو این دسته قرار می گیرند. با این حال ممکن است برخی فروشگاه های کوچک تر نیز خدمات تکس فری ارائه دهند. مهم است که مسافران قبل از خرید به دنبال این علائم باشند یا از فروشنده سؤال کنند. در برخی موارد ممکن است شرکت های خدمات تکس فری با فروشگاه ها قرارداد داشته باشند و فرآیند بازپرداخت مالیات را تسهیل کنند. شناسایی این مراکز و فروشگاه ها قبل از سفر می تواند به شما در برنامه ریزی مسیر خرید و صرفه جویی در زمان کمک کند.
فروشگاه های تکس فری در ترکیه
ترکیه به عنوان یکی از مقاصد گردشگری محبوب برای ایرانیان قانون تکس فری را برای مسافران غیرمقیم اجرا می کند. در شهرهای بزرگ و توریستی ترکیه مانند استانبول آنتالیا ازمیر آنکارا و کوش آداسی بسیاری از فروشگاه ها و مراکز خرید خدمات تکس فری ارائه می دهند. این فروشگاه ها از بوتیک های لوکس در محله های گران قیمت تا فروشگاه های بزرگ در مراکز خرید وسیع را شامل می شوند. برای شناسایی این فروشگاه ها به دنبال برچسب های «Tax Free» یا «Global Blue» (یکی از شرکت های اصلی ارائه دهنده خدمات تکس فری در جهان) بر روی ویترین یا در نزدیکی صندوق فروش باشید. در هنگام خرید باید پاسپورت خود را به فروشنده ارائه دهید تا فرم مخصوص تکس فری برای شما تکمیل شود. حداقل مبلغ خرید برای بهره مندی از تکس فری در ترکیه معمولاً تعیین شده است (که در گذشته حدود 100 لیر بوده و ممکن است تغییر کند) بنابراین اطمینان حاصل کنید که مبلغ خرید شما به این نصاب رسیده باشد. داشتن فرم تکس فری تکمیل شده و رسید خرید برای مراحل بعدی در فرودگاه ضروری است.
مراکز خرید تکس فری در دبی
دبی در امارات متحده عربی نیز یکی از مقاصد اصلی خرید در جهان است که قانون تکس فری را برای گردشگران اجرا می کند. مراکز خرید عظیم و لوکس دبی مانند دبی مال امارات مال و سیتی واک و همچنین بسیاری از فروشگاه های مستقل خدمات تکس فری ارائه می دهند. سیستم تکس فری در امارات تحت نظارت یک سیستم الکترونیکی به نام «Planet» عمل می کند. مسافران بالای 18 سال می توانند با حداقل مبلغ خرید 250 درهم واجد شرایط دریافت تکس فری شوند. فروشگاه های عضو این سیستم با علائم مشخصی قابل شناسایی هستند. در هنگام خرید فروشنده بارکد پاسپورت شما را اسکن کرده و جزئیات خرید را در سیستم ثبت می کند و رسید تکس فری را به شما می دهد. نیازی به فرم کاغذی دست نویس نیست. این فرآیند الکترونیکی مراحل دریافت مالیات در فرودگاه را نیز تسهیل می کند. اطمینان از ثبت صحیح اطلاعات در سیستم Planet در زمان خرید گام اول و مهم برای بازپس گیری مالیات در زمان خروج از دبی است.
مراحل دریافت تکس فری
دریافت مبلغ مالیات تکس فری معمولاً شامل چند مرحله اصلی است که از زمان خرید آغاز شده و تا لحظه خروج از کشور ادامه می یابد. اولین مرحله خرید کالا از فروشگاه های مجاز و دریافت مدارک لازم است. مرحله بعدی مراجعه به گمرک در نقطه خروجی کشور (معمولاً فرودگاه) برای تأیید خروج کالاها است. پس از تأیید گمرک مرحله نهایی دریافت مبلغ مالیات از باجه های خدمات تکس فری یا شرکت های مربوطه است. رعایت ترتیب این مراحل و ارائه مدارک کامل و صحیح در هر مرحله برای موفقیت آمیز بودن فرآیند ضروری است. زمان بندی مناسب برای انجام مراحل در فرودگاه نیز اهمیت دارد زیرا ممکن است نیاز به صرف زمان برای صف های گمرک یا باجه های بازپرداخت باشد. آگاهی از جزئیات هر مرحله و پیش بینی زمان لازم به شما کمک می کند تا بدون استرس و با اطمینان خاطر مبلغ تکس فری خود را دریافت کنید.
مرحله خرید از فروشگاه های تکس فری
اولین گام در فرآیند دریافت تکس فری انجام خرید از فروشگاه هایی است که این قانون را پشتیبانی می کنند. همانطور که پیش تر اشاره شد این فروشگاه ها معمولاً دارای علائم مشخصی هستند. در زمان پرداخت به فروشنده اطلاع دهید که قصد دارید از قانون تکس فری استفاده کنید. در این مرحله شما باید پاسپورت خود را به فروشنده ارائه دهید. فروشنده فرم مخصوص تکس فری را برای شما تکمیل می کند که شامل اطلاعات شخصی شما شماره پاسپورت جزئیات کالاها و مبلغ خرید است. در برخی کشورها مانند امارات این فرآیند به صورت الکترونیکی انجام می شود و اطلاعات مستقیماً در سیستم ثبت می گردد. اطمینان حاصل کنید که تمام اطلاعات روی فرم یا در سیستم به درستی وارد شده باشند و رسید اصلی خرید را همراه با فرم یا تأییدیه الکترونیکی تکس فری از فروشنده دریافت کنید. این مدارک باید تا زمان خروج از کشور نزد شما بمانند و برای ارائه در گمرک آماده باشند. بدون این مدارک امکان دریافت تکس فری وجود نخواهد داشت.
مرحله مراجعه به گمرک
پس از انجام خرید و دریافت مدارک لازم مرحله بعدی مراجعه به گمرک در نقطه خروجی از کشور است. این نقطه معمولاً در فرودگاه بین المللی پایانه های مرزی زمینی یا بنادر قرار دارد. بسیار مهم است که قبل از تحویل چمدان ها و انجام فرآیند Check-in به باجه گمرک مربوط به تکس فری مراجعه کنید. در این باجه شما باید پاسپورت رسیدهای خرید و فرم های تکس فری (یا تأییدیه الکترونیکی) را ارائه دهید. در برخی موارد ممکن است مامور گمرک از شما بخواهد کالاهای خریداری شده را نیز برای بازرسی ارائه دهید تا اطمینان حاصل کند که کالاها واقعاً همراه شما هستند و از کشور خارج می شوند. پس از بررسی و تأیید مامور گمرک روی فرم های شما مهر مخصوص خروج را می زند. این مهر تأییدیه رسمی است که نشان می دهد شما شرایط لازم برای دریافت تکس فری را احراز کرده اید. بدون مهر گمرک امکان دریافت مبلغ مالیات وجود ندارد بنابراین این مرحله بسیار حیاتی است.
مرحله دریافت مبلغ در فرودگاه
پس از دریافت مهر گمرک بر روی فرم های تکس فری مرحله نهایی دریافت مبلغ مالیات است. این مرحله معمولاً پس از عبور از کنترل پاسپورت و ورود به بخش ترانزیت یا سالن خروجی فرودگاه انجام می شود. در این بخش باجه های شرکت های خدمات تکس فری (مانند Global Blue Planet و غیره) یا باجه های بانکی مشخصی وجود دارند که مسئول پرداخت مبلغ مالیات هستند. با ارائه پاسپورت فرم های مهر شده توسط گمرک و در برخی موارد رسیدهای خرید اصلی می توانید مبلغ تکس فری خود را دریافت کنید. این مبلغ می تواند به صورت نقدی (معمولاً به ارز محلی یا ارزهای رایج مانند یورو یا دلار) یا به حساب کارت اعتباری شما واریز شود. انتخاب روش دریافت بستگی به امکانات شرکت ارائه دهنده خدمات و ترجیح شما دارد. توجه داشته باشید که ممکن است این شرکت ها کارمزدی بابت خدمات خود کسر کنند. زمان بندی برای مراجعه به این باجه ها نیز مهم است به خصوص در فرودگاه های شلوغ.
مراحل دریافت تکس فری در فرودگاه استانبول
فرودگاه استانبول (IST) به عنوان یکی از بزرگترین هاب های هوایی منطقه امکانات کاملی برای دریافت تکس فری گردشگران فراهم کرده است. مراحل دریافت تکس فری در این فرودگاه مشابه فرآیند کلی است اما با جزئیات خاص خود. پس از انجام خریدها در ترکیه و دریافت فرم های تکس فری از فروشگاه ها هنگام خروج از استانبول ابتدا باید قبل از تحویل بار به بخش گمرک (Gümrük) در فرودگاه مراجعه کنید. باجه های گمرک تکس فری معمولاً در نزدیکی کانترهای Check-in یا در طبقه پروازهای خروجی قرار دارند. مدارک شامل پاسپورت رسیدهای خرید و فرم های تکس فری را ارائه دهید. ممکن است نیاز به نشان دادن کالاها باشد بنابراین آن ها را در دسترس نگه دارید. پس از مهر شدن فرم ها توسط گمرک می توانید بار خود را تحویل دهید. مرحله بعدی پس از عبور از کنترل پاسپورت مراجعه به باجه های شرکت های خدمات تکس فری (مانند Global Blue) در سالن ترانزیت است. با ارائه مدارک مهر شده می توانید مبلغ مالیات خود را به لیر ترکیه یا ارزهای دیگر دریافت کنید.
مزایای تکس فری
قانون تکس فری مزایای قابل توجهی هم برای گردشگران و هم برای کشور میزبان دارد. برای مسافران اصلی ترین مزیت صرفه جویی در هزینه ها است. با بازپس گیری مبلغ مالیات بر ارزش افزوده قیمت نهایی کالاهای خریداری شده کاهش می یابد که این امر می تواند قدرت خرید مسافران را افزایش داده و آن ها را تشویق به خریدهای بیشتر کند. این صرفه جویی به ویژه در مورد کالاهای گران قیمت یا خریدهای با حجم بالا چشمگیر است. از سوی دیگر برای کشورهایی که این قانون را اجرا می کنند مزیت اصلی رونق صنعت گردشگری و افزایش درآمدهای حاصل از آن است. تکس فری به عنوان یک محرک اقتصادی عمل کرده و با جذاب تر کردن خرید برای گردشگران منجر به افزایش ورود ارز به کشور می شود. این افزایش فعالیت اقتصادی می تواند به ایجاد شغل و توسعه زیرساخت های مرتبط با گردشگری نیز کمک کند. در نتیجه تکس فری یک وضعیت برد-برد هم برای مسافران که خرید ارزان تری انجام می دهند و هم برای کشورها که از منافع اقتصادی گردشگری بهره مند می شوند ایجاد می کند.
تکس فری چیست؟
تکس فری قانونی است که به مسافران غیرمقیم امکان می دهد مالیات بر ارزش افزوده پرداختی روی کالاهای خریداری شده برای استفاده شخصی را هنگام خروج از کشور پس بگیرند.
کشورهای دارای تکس فری کدامند؟
بسیاری از کشورهای جهان از جمله اکثر کشورهای اروپایی ترکیه امارات ژاپن و استرالیا قانون تکس فری را برای گردشگران اجرا می کنند.
حداقل مبلغ خرید برای تکس فری چقدر است؟
حداقل مبلغ خرید برای استفاده از تکس فری در هر کشور متفاوت است و باید قبل از سفر از طریق منابع رسمی یا فروشگاه ها استعلام شود.
چند بار می توان از تکس فری استفاده کرد؟
میزان و دفعات استفاده از تکس فری معمولاً به تعداد سفرهای شما بستگی دارد اما ممکن است برخی کشورها محدودیت های دوره ای یا مبلغی تعیین کنند.
آیا همه کالاها شامل تکس فری می شوند؟
خیر معمولاً فقط کالاهای مصرفی برای استفاده شخصی مشمول تکس فری می شوند. خدمات مواد غذایی و برخی اقلام دیگر معمولاً از این قانون مستثنی هستند.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "برای بهره مند شدن از قانون تکس فری از کدام مراکز خرید کنیم؟" هستید؟ با کلیک بر روی گردشگری و اقامتی، آیا به دنبال موضوعات مشابهی هستید؟ برای کشف محتواهای بیشتر، از منوی جستجو استفاده کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "برای بهره مند شدن از قانون تکس فری از کدام مراکز خرید کنیم؟"، کلیک کنید.